Laudesy poniedziałku I tygodnia (1 Krn 29, 10-13)

Audiencja generalna 6 czerwca 2001 r.

1."Bądź błogosławiony, o Panie, Boże ojca naszego, Izraela" (1 Krn 29, 10). Ta pochwalna Pieśń, którą Pierwsza Księga Kronik wkłada w usta Dawida, pozwala nam przeżyć na nowo wybuch radości, z jaką wspólnota Starego Przymierza witała wielkie przygotowania do budowy świątyni, będącej owocem wspólnego zaangażowania króla oraz tych wszystkich, którzy wraz z nim poświęcili się temu dziełu. Prawie współzawodniczyli oni w hojności, gdyż tego wymagał przybytek, który był przeznaczony "nie dla człowieka, ale dla Pana Boga" (1 Krn 29, 1).
Odczytując po wiekach to wydarzenie, kronikarz intuicyjnie wchodzi w odczucia Dawida oraz całego ludu, w ich radość oraz podziw dla tych, którzy wzięli udział w tym wysiłku: "Lud radował się ze swych ofiar dobrowolnych, albowiem ze szczerego serca okazywali hojność w darach dla Pana; także król Dawid bardzo się radował" (1 Krn 29, 9).
2.Taki jest kontekst, w którym zrodziła się ta Pieśń. Zatrzymuje się jednak ona tylko krótko na ludzkiej radości, aby zaraz zwrócić uwagę na chwałę Boga: "Twoja jest, o Panie, wielkość ( ...) do Ciebie, Panie, należy królowanie...". Wielka pokusa, która zawsze się czai, gdy realizują się dzieła Pana, to stawianie w centrum siebie samych, jakbyśmy się czuli wierzycielami Boga. Dawid natomiast wszystko przypisuje Panu. To nie człowiek ze swoją inteligencją i siłą jest pierwszym twórcą tego, co zostało dokonane, ale sam Bóg. Dawid wyraża w ten sposób głęboką prawdę, że wszystko jest łaską. W pewnym sensie wszystko to, co zostało przygotowane dla świątyni, nie jest niczym innym, jak oddaniem, i to niezwykle skromnym, tego wszystkiego, co Izrael otrzymał w wielkim darze Przymierza zawartego przez Boga z ojcami. W tym samym duchu Dawid przypisuje Panu to wszystko, co stanowiło jego los, zarówno na polu militarnym, jak i politycznym i ekonomicznym. Wszystko pochodzi od Pana!
3.W tym właśnie tkwi źródło kontemplacyjnego porywu tych wersetów. Wydaje się, że autorowi Pieśni nie wystarcza słów dla wyznania wielkości i potęgi Boga. Patrzy na Boga przede wszystkim w perspektywie specjalnego ojcostwa, które okazał On Izraelowi, " naszemu ojcu". Jest to pierwszy tytuł, który wymaga wielbienia "teraz i zawsze".
Recytując te słowa jako chrześcijanie, oczywiście, nie możemy zapominać, że to ojcostwo objawiło się w sposób pełny we Wcieleniu Syna Bożego. On, i tylko On, jest Tym, który może mówić do Boga, nazywając Go w pełnym sensie i serdecznie "Abba" (Mk 14, 36). Równocześnie, dzięki darowi Ducha Świętego mamy udział w Jego synostwie, które czyni nas "synami w Synu". Błogosławieństwo Boga Ojca okazuje się dla nas o wiele większe aniżeli dla starożytnego Izraela, co nam ukazał Jezus, ucząc nas nazywać Boga "naszym Ojcem".
4.Spojrzenie autora biblijnego rozszerza się następnie od historii zbawienia na cały kosmos, w świetle którego możemy kontemplować wielkość Boga Stwórcy: "Wszystko, co jest na niebie i na ziemi, jest Twoje". I dalej: "Ty nad wszystkim panujesz" . Podobnie jak w Psalmie 8, modlący się w naszej Pieśni wznosi oczy ku bezkresowi niebios, rozszerza swe spojrzenie na niezmierzoność ziemi i widzi wszystko poddane panowaniu Stwórcy. Jak wyrazić chwałę Boga? Słowa się nakładają w pewną prześcigającą się rzeczywistość mistyczną: wielkość, moc, chwała, majestat, wspaniałość; a potem siła i moc. Wszystko to, co jest piękne i wielkie i czego człowiek doświadcza, winno być odniesione do Tego, który jest u początku każdej rzeczy i wszystkim rządzi. Człowiek wie, że to, co posiada, jest darem Boga, jak podkreśla Dawid w Pieśni: "Czymże ja jestem i czym jest lud mój, żebyśmy Ci mogli ofiarować dobrowolnie te rzeczy? Albowiem od Ciebie to wszystko pochodzi, i co z ręki Twojej mamy, dajemy Tobie" ( 1 Krn 29, 14).
5.To widzenie rzeczywistości jako daru Boga pomaga nam połączyć uczucia uwielbienia i wdzięczności zawarte w Pieśni z autentyczną duchowością "ofiarniczą", którą liturgia chrześcijańska pozwala nam przeżywać przede wszystkim w celebracji eucharystycznej. Wypływa to z podwójnej modlitwy, która towarzyszy ofiarowaniu przez kapłana chleba i wina, które mają stać się Ciałem i Krwią Chrystusa: " Dzięki Twojej hojności otrzymaliśmy chleb, który jest owocem ziemi i pracy rąk ludzkich; Tobie go przynosimy, aby stał się dla nas chlebem życia". Modlitwa ta powtarzana jest również przy ofiarowaniu wina. Analogiczne uczucia sugeruje zarówno Boża Liturgia bizantyjska, jak i starożytny Kanon Rzymski, gdy w eucharystycznej "anamnesis" wyrażają świadomość ofiarowania Bogu w darze rzeczy od Niego otrzymanych.
6.Pieśń odnosi tę wizję Boga do ludzkiego doświadczenia bogactwa i władzy. Oba te wymiary ukazały się, gdy Dawid rozdzielał rzeczy niezbędne do zbudowania świątyni. Mogło być pokusą dla niego to, co jest pokusą powszechną: działać, jakby się było absolutnym panem tego, co się posiada, czyniąc z tego powód do dumy i krzywdzenia innych. Modlitwa zawarta w tej Pieśni sprowadza człowieka do jego wymiaru jako "ubogiego", który wszystko otrzymuje.
Królowie tej ziemi są niczym innym, jak tylko obrazem królewskości Bożej: "Do Ciebie, Panie, należy królowanie". Bogaci nie mogą zapominać o pochodzeniu swoich dóbr: "Bogactwo i chwała od Ciebie pochodzą". Władcy muszą umieć uznać w Bogu źródło "wszelkiej wielkości i władzy".
Chrześcijanin wezwany jest do odczytywania tych wyrażeń, kontemplując z radością Chrystusa zmartwychwstałego, wyniesionego przez Boga "ponad wszelką Zwierzchnością i Władzą, i Mocą, i Panowaniem" . Chrystus jest prawdziwym Królem wszechświata.

Z oryginału włoskiego tłumaczył o. Jan Pach - paulin