Reklama

Kościółek św. Benedykta na Krzemionkach

Są takie obiekty sakralne w Krakowie, które uchodzą już tylko i wyłącznie za zabytki. Wydaje się, że nie ma w nich życia religijnego. Traktowane są, niestety, jedynie jako tło niedzielnych spacerów. Takim obiektem jest kościółek św. Benedykta na Krzemionkach. Położony jest na szczycie Wzgórza Lasoty naprzeciw kopca Kraka

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Świątynia ta ma historię przynajmniej tak długą jak Kraków. Jej dzieje niosą ze sobą bogate treści. Archeolodzy w miejscu kościółka św. Benedykta odkryli romańską rotundę z przełomu X i XI wieku której towarzyszy palatium - czyli rezydencja władcy. Wynikałoby z tego, że w tym samym okresie na terenie dzisiejszego Krakowa istniały dwa ośrodki władzy - na Wawelu i na Krzemionkach. Istnieją wśród naukowców niepozbawione podstaw teorie, że ten ośrodek władzy mógł należeć do państwa czeskiego, które do czasów Bolesława Chrobrego obejmowało Kraków i część Małopolski. Jedna z tez mówi, że dzisiejsze Krzemionki zamieszkiwali nie Wiślanie, a Biali Chorwaci (których przedstawicielem był m.in. św. Wojciech). Pozostała już po nich tylko nazwa festynu organizowanego od wieków na Krzemionkach we wtorek po Wielkanocy - Rękawka. Słowo „rękawka” pochodzi od słowa „rakev” - co po chorwacku oznacza kopiec. Stąpając więc po ścieżce wokół kościółka, dotykamy najstarszych tajemnic polskiej państwowości.

Krzemionki w posiadaniu zakonów

Obiekt, który dziś obserwujemy, powstał w swojej pierwotnej formie prawdopodobnie w XI-XII wieku. Jego początki wiążą się z przybyciem do Małopolski benedyktynów. Posiadali oni ziemie m.in. na Krzemionkach, dlatego uznaje się, że to mnisi byli jego budowniczymi. Wskazuje na to także wezwanie kościoła. Rola benedyktynów w tamtym okresie była wyjątkowa, gdyż to oni jako pierwsi zajmowali się chrystianizacją państw Piastów. Kolejne zakony, które pojawiły się na ziemiach wchodzących dzisiaj w skład państwa polskiego, trafiały na grunt przygotowany wcześniej przez benedyktynów. Przechodząc w pobliżu kościółka na Krzemionkach, możemy wyobrazić sobie mnichów w ciemnych kapturach, którzy podążając na nabożeństwo, powtarzają słowa reguły: „Ora et labora” - Módl się i pracuj.
Wiemy, że w 1254 r. kościółek należał już do norbertanek z klasztoru na Zwierzyńcu - jednego z najstarszych w Krakowie. Panny Zwierzynieckie znane są dziś bardziej z legendy o Panieńskich Skałach, według której uciekając przed najazdem tatarskim w 1241 r., mniszki zamieniły się w głazy, by nie zostać pohańbione. Legenda jednak odwraca uwagę od wkładu zakonnic w rozwój duchowy Krakowa. Zwierzyniecki konwent wydał bł. Bronisławę (zm. w 1259 r.). Odwiedzając kościółek św. Benedykta, przenosimy się więc do czasów, kiedy na terenie dzisiejszego Krakowa żyła bł. Bronisława - od 1839 r. patronka Polski.
Z kościołkiem św. Benedykta związany jest jeszcze jeden klasztor - Świętego Ducha (mieścił się w miejscu Teatru im. Juliusza Słowackiego). W średniowieczu świątynia popadła w ruinę. Odbudowana została w 1598 r. Przekazano ją wtedy pod opiekę nieistniejącego już zakonu duchaków, który skasowano w 1783 r. Pamiątką po opiece duchaków nad kościółkiem św. Benedykta jest podwójny krzyż na barokowej wieżyczce. Przyglądając się temu krzyżowi, warto westchnąć do Boga za Zakon Świętego Ducha, gdyż aktualnie w gdańskim Matemblewie podjęto próbę jego reaktywowania.

Ciągle zamknięty

W historię kościoła św. Benedykta na Krzemionkach wpisało się już to, że rzadko odprawiane są w nim nabożeństwa. Od czasu, kiedy świątynią opiekowali się duchacy, Msze św. odprawiano jedynie w piątki. Po pierwszym rozbiorze Polski, gdy świątynia znalazła się w zaborze austriackim, duchacze stracili nad nim patronat. Jednak staraniem mieszczanina podgórskiego Jędrzeja Hallera jeszcze przez 14 lat po rozbiorze świątynia służyła za miejsce kultu. Kiedy zmarł Haller, zamarł i kościół. Od 1818 r. kościółek należy do parafii pw. św. Józefa na Podgórzu. W latach 60. XIX wieku władze austriackie chciały zburzyć kościół (obok niego powstały umocnienia militarne). Nie pozwolił na to proboszcz podgórski ks. Jan Komperda. Dzięki jego staraniom doszło nawet do odnowienia kościoła. W XX wieku w kościółku odprawiano Msze św. jedynie dwa razy do roku: we wspomnienie św. Benedykta oraz we wtorek po Wielkanocy - w odpust ustanowiony tutaj jako przeciwwaga dla odbywającego się na Krzemionkach pogańskiego święta Rękawka.
Aktualnie planowany jest remont kościoła. Proboszcz parafii św. Józefa ks. Antoni Bednarz informuje jednak, że w związku z tym nie jest przewidziane wprowadzanie stałych nabożeństw w kościółku. Pewną formę zagospodarowania go obejmują plany ks. Jacka Stryczka, by odbywały się w nim nabożeństwa duszpasterstwa biznesmenów.

Msze św. z kazaniami ks. Jacka Stryczka w kościółku św. Benedykta na Krzemionkach podczas odpustu 25 marca 2008 r.: godz.: 10, 16, 18.30; 19.30 Msza św. dla Kręgów Rodzin

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2008-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

A jednak małżeństwo górą! Papież mówi „stop” rewolucji

2025-09-18 14:08

[ TEMATY ]

Milena Kindziuk

Leon XIV

Red

W świecie, który zdaje się pędzić na oślep ku kolejnym rewolucjom moralnym, głos papieża Leona XIV brzmi jak grom z jasnego nieba. „Uważam za wysoce nieprawdopodobne, przynajmniej w najbliższej przyszłości, aby doktryna Kościoła dotycząca seksualności i małżeństwa uległa zmianie” – deklaruje w swojej nowej biografii „Leon XIV: obywatel świata, misjonarz XXI wieku”.

Te słowa są nie tylko kotwicą dla wiernych, ale i wyraźnym sygnałem: Kościół nie ugnie się pod presją zmieniających się mód. I choć ton papieża pozostaje spokojny, jego przesłanie jest wyraźne. Leon XIV mówi jasno. W dwóch długich, trzygodzinnych wywiadach, przeprowadzonych w malowniczym Castel Gandolfo i w watykańskim apartamencie na Piazza Sant’Uffizio, papież z odwagą mierzy się z tematami, które rozpalają emocje i dzielą Kościół. Kwestie związane z osobami LGBTQ+? Owszem, są gorące, ale Ojciec Święty nie zamierza iść na kompromis z doktryną. Podążając śladem Franciszka, powtarza jego „todos, todos, todos” – „wszyscy, wszyscy, wszyscy” są zaproszeni do Kościoła. Ale nie łudźmy się: to zaproszenie nie oznacza przyklepania każdego stylu życia. „Każdy jest dzieckiem Bożym” – mówi papież Leon XIV – ale Kościół nie będzie zmieniał swoich fundamentów, by przypodobać się światu.
CZYTAJ DALEJ

Estonia/ Premier: zdecydowaliśmy o złożeniu wniosku w sprawie uruchomienia art. 4 NATO

2025-09-19 19:41

[ TEMATY ]

Estonia

pixabay.com

Breaking News

Breaking News

Estonia zdecydowała się złożyć wniosek w sprawie uruchomienia konsultacji na podstawie art. 4 Traktatu Północnoatlantyckiego w związku z ingerencją rosyjskich myśliwców w estońską przestrzeń powietrzną - przekazał w piątek premier Estonii Kristen Michal we wpisie na platformie X.

Trzy rosyjskie myśliwce MiG-31 wleciały w piątek rano w przestrzeń powietrzną Estonii w pobliżu wyspy Vaindloo na Zatoce Fińskiej i pozostawały tam przez około 12 minut.
CZYTAJ DALEJ

Liczenie wiernych podczas niedzielnych praktyk religijnych - w październiku

2025-09-19 17:49

[ TEMATY ]

liczenie wiernych

Karol Porwich/Niedziela

W tym roku doroczne badanie niedzielnych praktyk religijnych, czyli liczenie katolików zobowiązanych do uczestniczenia w Mszy św. i przystępujących do Komunii św., odbędzie się 19 października br. we wszystkich parafiach kraju.

W tym roku, zgodnie z uchwałą Konferencji Episkopatu Polski, doroczne badanie niedzielnych praktyk religijnych (dominicantes i communicantes) odbędzie się w niedzielę, 19 października – poinformowała archidiecezja warszawska.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję