Rok drążenia, 10 metrów pod ziemią, 111 metrów długości tunelu o wymiarach 54 cm wysokości i 52 cm szerokości, tony wydobytej ziemi, wielki trud, hart ducha i zaangażowanie niemal wszystkich jeńców w misternie zaplanowaną akcję ucieczki opracowaną przez „Komitet X”, na czele którego stanął mjr Roger J. Bushell. A wszystko to pod czujnym okiem i karabinami obozowych strażników. Takim tunelem w nocy z 24 na 25 marca 1944 r. ze Stalagu Luft III w Żaganiu wydostało się 80 z zaplanowanych 200 jeńców, czworo złapano od razu, a 76 udało się uciec. Niestety, w wyniku szeroko zakrojonej akcji poszukiwawczej złapano prawie wszystkich. Tylko trzem lotnikom udało się bezpiecznie dostać do Wielkiej Brytanii. Na osobisty rozkaz Hitlera rozstrzelano 50 z 76 uciekinierów. Pochodzili oni z: Wielkiej Brytanii, Kanady, RPA, Australii, Nowej Zelandii, Norwegii, Litwy, Belgii, Holandii, Francji, Czech, Grecji oraz Polski.
Tamte tragiczne wydarzenia przeszły do historii jako „Wielka Ucieczka”. 28 marca w Żaganiu przy pomniku upamiętniającym wyjście z tunelu o nazwie „Harry” odbyły się obchody 65. rocznicy bohaterskiej ucieczki. Gość honorowy uroczystości - sir Charles Clarke, były więzień obozu - odsłonił pamiątkową tablicę z mottem lotników RAF-u „Per ardua ad astra” - „Poprzez trudy do gwiazd”. W trakcie uroczystej ceremonii odmówiono modlitwę ekumeniczną w intencji ofiar tamtych okrutnych czasów pod przewodnictwem kapelanów wojskowych Kościołów katolickiego i ewangelicko-augsburskiego. Na koniec odbył się apel poległych i oddano salwę honorową. Po oficjalnej części ceremonii przy żagańskim Muzeum Martyrologii Alianckich Jeńców Wojennych zaprezentowano inscenizację „Wielkiej Ucieczki”, pokaz walk powietrznych modeli samolotów oraz rekonstrukcję walk o wyzwolenie obozu. Uroczystości poprowadził dziennikarz Bogusław Wołoszański.
Pomóż w rozwoju naszego portalu