W czwartek na stołach królują faworki oraz pączki, zaś od soboty, 1 marca w radomskich piekarniach najbardziej pożądanym rarytasem będą Klucze św. Kazimierza, który jest patronem Radomia i diecezji radomskiej.
Poznań ma swoje rogale św. Marcina, Kazimierz nad Wisłą słynne wypieki w kształcie kogutów. W ub. roku radomscy piekarze skupieni w Cechu Piekarzy oraz przygotowująca Kaziki „Resursa Obywatelska” postanowili stworzyć także dla Radomia znak firmujący go, zwłaszcza podczas obchodów święta patrona miasta. - Resursa odtworzyła więc legendę o kluczach św. Kazimierza a piekarze, mówiąc żartobliwe, przekłuli ją w ciastko - mówi Ryszarda Kitowska z biura prasowego radomskiego magistratu.
Pomóż w rozwoju naszego portalu
W ub. roku klucze zapakowane w specjalne torebki z nadrukowaną legendą można było nabyć w Resursie i przed kościołem św. Kazimierza. Wszystkie rozeszły się bardzo szybko. W tym roku będzie więc ich więcej, będą też sprzedawane dłużej, od 1 do 4 marca, w piekarniach rzemieślników skupionych w Cechu. - Klucz św. Kazimierza to strzał w dziesiątkę. Jestem przekonany, że popularność wyrobu będzie z roku na rok rosła - mówi Jarosław Gajda z Cechu i zaprasza wszystkich do spożywania kluczy, bo przecież, zgodnie z legendą, „kto w święto Kazimierza Królewicza pożywać je będzie, ten i rozum i szczęście niebieskie posiędzie”.
A skąd wzięła się tradycja wypiekania Kluczy świętego Kazimierza? Legendę przytacza portal miejski radom.pl: "Lata 1481–1483 bardzo szczęśliwe dla Radomia były. Wtedy to bowiem miasto na siedzibę swoją wybrał królewicz Kazimierz Jagiellończyk i stąd sprawował mu powierzone przez ojca, gdy tenże na Litwie władzę swą utwierdzał, rządy nad całem Królestwem. Tu ściągały poselstwa, dostojnicy państwowi i poddani z najdalszych zakątków Korony, by pokłonić się królewiczowi znanemu szeroko z mądrości, dobroci, roztropności i pobożności ogromnej. Bywało, nie raz i nie dwa, że królewicz jeszcze przed świtem, przy zamkniętych wrotach świątyni klęczał. Takoż radomianie uradzili, że ukochanemu władcy swemu, wolny dostęp o każdej porze do ich parafialnego kościoła się godzi. Piękny więc klucz do fary, cennemi kamieniami specjalnie zdobiony, Kazimierzowi wręczyli, by zawsze kiedy tylko zechce Królewicz Ziemski pokłon Królowi Niebieskiemu oddawał. W uznaniu daru, Kazimierz radomianom przywilej na wyłączny wyrób i sprzedaż w krajach przez Jagiellonów rządzonych smakołyków w kształcie owego klucza do fary, przekazał. Niestety, w dniu pamiętnym 4 marca A.D. 1484, królewicz Kazimierz lat zaledwie licząc sobie dwadzieścia i kilka, w dalekim Grodnie, zmarł. Żałość wielka serca wszystkich ścisnęła, a radomian w szczególności. I tak popadła w zapomnienie pamięć o kluczu i przywileju. Dopiero gdy w czasach nam bliższych Świętego Kazimierza patronem diecezji radomskiej i Radomia samego ogłoszono, legendę ową przypomniano, zaraz też kluczy słodkich produkcyja ruszyła. Wraz z nią i wiara, że kto w święto Kazimierza Królewicza pożywać je będzie, ten za Jego przyczyną i rozum i szczęście niebieskie posiędzie".
Kazimierz, syn króla Kazimierza Jagiellończyka i Elżbiety Rakuszanki urodził się w 1458 r. na Wawelu. Miał pięciu braci i siedem sióstr. Edukacją królewskich synów zajmował się m.in. Jan Długosz. O Kazimierzu Długosz pisał: „był młodzieńcem szlachetnym, rzadkich zdolności i godnego pamięci rozumu". W latach 1481-1483 r. król Kazimierz Jagiellończyk udał się na Litwę a rządy Koroną powierzył synowi Kazimierzowi. Ten rezydował wówczas na zamku radomskim, a tym samym miasto stało się nieformalną stolicą Polski. „Był bardzo mądry, obyczajny, a wszyscy ludzie oddawali mu wielkie pochwały", „Książę zdumiewającej cnoty, tudzież nauki nadzwyczajnej, którymi to przymiotami serca do siebie przyciągał" - pisali o Kazimierzu kronikarze. Niestety, królewicz chorował na gruźlicę. Nie pomogło zwolnienie z obowiązków zarządzania Koroną i wyjazd na Litwę. Kazimierz zmarł 4 marca 1484 r. w Grodnie. W 1602 r. ogłoszono Kazimierza świętym, a niedługo potem patronem Litwy. Tam też, w kaplicy przy katedrze wileńskiej znajduje się jego grób. Patronem Radomia jest św. Kazimierz od 1983 r. Od 1989 r. w mieście są relikwie świętego, w Bazylice pod wezwaniem św. Kazimierza na Zamłyniu.
