Reklama

Temat tygodnia

Wielkanocne zwyczaje sprzed stulecia

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Lubimy wspominać minione czasy, zwłaszcza jeżeli były radosne i łączyły się z podnoszącymi ducha przeżyciami. Sięgając wstecz, mówimy: dawniej to wszystko było inaczej. Rzeczywiście zmienia się świat, przemianie ulega sposób życia współczesnego człowieka w porównaniu z odległymi nieraz latami. Zmienia się także sposób przeżywania uroczystości religijnych, a więc także związanych z obchodami największej tajemnicy naszej wiary - Zmartwychwstania Jezusa Chrystusa. Czytelnikom "Niedzieli sosnowieckiej" proponuję dzisiaj refleksję nad przeżywaniem Świąt Wielkanocnych przed stu laty.

Będzie to możliwe przez wspomnienia, jakimi podzielili się najstarsi mieszkańcy naszej diecezji. Z licznych przekazów, które zostawili im ich dziadowie czy ojcowie, wiadomo, że w czasie Wielkiego Postu pobożni ludzie nie pili napojów alkoholowych, nie jedli pokarmów mięsnych. Wielu w ciągu całego postu nie używało nabiału, zastępując go olejem lub solą. W kościołach usuwano kwiaty i ozdoby, wprowadzając nastrój pełen powagi. Również wierni, szczególnie parafianki stosowały więcej umartwienia w strojach, rezygnując z koralików, wstążek i innych ozdób. "W parafiach przygotowywano wiernych do Świąt Wielkanocnych przez rekolekcje i misje ludowe. Chcąc dobrze przeżyć cały Wielki Tydzień, starano się nie rozpoczynać żadnej absorbującej pracy, zwłaszcza od Wielkiego Czwartku. W Niedzielę Palmową niesiono do kościoła palmy nieraz nawet 4-metrowe" - wspomina Maria Góralska z Sosnowca.

Wielką wagę przykładano do sakramentu pokuty. "Wyspowiadać należało się jeszcze przed Niedzielą Palmową, bo w ciągu Wielkiego Tygodnia spowiadali się tylko "cyganie, oszuści, złodzieje, rabusie i zbóje - podkreśla Andrzej Zadworny z Dąbrowy Górniczej. W Wielką Sobotę święcono wodę, którą skrapiano później pola oraz zwierzęta domowe. Duszpasterze tego właśnie dnia objeżdżali parafię, dokonując poświęceń pokarmów. Święcono głównie chleb pszenny i żytni, jajka, nieco słoniny, kiełbasę, masło, chrzan, sól, ocet i wino" - dodaje.

Od północy w Wielką Niedzielę dawano upust radości, głośno strzelając z moździerza. Na pamiątkę i ku czci tej osłoniętej nocą chwili na całej polskiej ziemi odprawiano Rezurekcję. Po niej krewni, sąsiedzi i znajomi podchodzili do siebie, witając się słowami: "Chrystus zmartwychwstał", a powitany odpowiadał: "Prawdziwie zmartwychwstał" . "Składano sobie życzenia zdrowych, spokojnych świąt, tak jak dzisiaj. Rano, po Rezurekcji rodzina gromadziła się przy świątecznym stole, dzieląc się święconym jajkiem. Spożywano przy tym także nieco chrzanu, by zakosztować gorzkiej męki Pana Jezusa" - mówią najstarsi diecezjanie. Największy to i najwspanialszy dzień od chwili, gdy Bóg stworzył świat. Cały rok liturgiczny jest przygotowaniem i wznoszeniem się do tego dnia. Wielkanoc jest świętem ruchomym. Wiadomo, że Chrystus powstał z grobu w nocy z soboty na niedzielę, ale nie można ustalić stałej daty. Godzina zmartwychwstania Pańskiego pozostaje Bożą tajemnicą.

Krótka była noc z Wielkiej Niedzieli na Poniedziałek. Nie wysypiali się ludzie, bo zanim zapiały pierwsze koguty, dziewczęce piski postawiły całą wieś na nogi. Odwieczny zwyczaj nakazywał bowiem, by z brzaskiem zacząć oblewanie panien wodą. Wiedziały, co czeka je o świtaniu i może dlatego nie zamykały na noc drzwi od chaty. Zostać oblaną - nic wprawdzie przyjemnego, ale spędzić cały dyngus w suchym przyodziewku - jeszcze gorzej, po prostu wstyd! Trudno dzisiaj powiedzieć, jaki był sens tego zwyczaju, który przecież jest kontynuowany. Możliwe, że chodziło tu o akt oczyszczenia i wzmocnienia sił rozrodczych. Ziemia rodzi tylko wtedy, gdy nie brak jej wody, gdy padają deszcze. Sama w sobie, bez wody pozostaje bezpłodna. W wielu okolicach w drugi dzień świąt wielkanocnych oblewano nie tylko niewiasty, ale i ziemię, by spowodować większe plony.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2002-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Wadowice: 25-lecie koronacji obrazu Matki Bożej Nieustającej Pomocy

2024-06-16 23:24

[ TEMATY ]

Matka Boża Nieustającej Pomocy

Archidiecezja Krakowska

Byśmy zawsze trzymali się - jak Dzieciątko Jezus - dłoni Maryi i żeby to trzymanie się Jej dłoni było centrum naszego życia, najważniejszym motywem naszego codziennego postępowania - niezależnie co się stanie, wracać do Matki i trzymać się Jej rąk ciągle na nowo - mówił abp Marek Jędraszewski podczas Mszy św. w bazylice Ofiarowania Najświętszej Maryi Panny w Wadowicach z okazji 25-lecia koronacji obrazu Matki Bożej Nieustającej Pomocy, której dokonał papież Jan Paweł II.

- Wierzę, że św. Jan Paweł II jest dzisiaj wśród nas i woła wraz z nami: totus Tuus, Maryja - mówił na początku Mszy św. proboszcz ks. Jarosław Żmija. Zaznaczył, że parafia przygotowywała się do jubileuszu przez szereg wydarzeń. Zwrócił uwagę, że dzieci przyniosą do ołtarza własnoręcznie wykonane różańce, a każdy paciorek oznacza dziesiątkę odmówioną w rodzinie. Jako dar ofiarny złożone zostaną także księgi pamiątkowe, które towarzyszyły peregrynacji obrazu Matki Bożej. - Wpisy w tych księgach to wyraz szczerej miłości parafian do Jezusa i Maryi - mówił ks. Jarosław Żmija.

CZYTAJ DALEJ

Sosnowiec: bp Ważny skierował do diecezjan swój „list programowy”

2024-06-16 10:03

[ TEMATY ]

bp Artur Ważny

Episkopat News

- Nasza diecezjalna wspólnota nie jest wysokim drzewem. Jest drzewem, które trwa mimo licznych wichur i huraganów. Jest drzewem mocno doświadczonym, ale także drzewem, które się nie złamało, które walczy z przeciwnościami - napisał do diecezjan bp Artur Ważny. Z okazji swojego ingresu skierował do wiernych list pasterski o charakterze programowym. Pismo odczytywane jest we wszystkich kościołach i kaplicach diecezji sosnowieckiej w niedzielę 16 czerwca 2024 r.

Zapowiada w nim tworzenie relacji i wspólne wędrowanie razem z wiernymi. Podstawą tych działań ma być Boża obietnica bycia jak cedr, znane biblijne drzewo.

CZYTAJ DALEJ

Łódź: zmiany personalne księży

2024-06-17 13:48

[ TEMATY ]

archidiecezja łódzka

Julia Saganiak

- Ważne są decyzje biskupie, ale ważniejsze jest to, co każdy z nas z nimi potem robi i w jaki sposób odczytuje wolę Bożą względem siebie, mając te decyzje w dłoniach – mówił kard. Ryś do księży.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję