Reklama

Zarys historii parafii św. Doroty Dziewicy i Męczennicy w Winnej Poświętnej

Dokładna data powstania parafii w Winnej Poświętnej nie jest znana. W latach 1416-1430 granice beneficjum kościelnego, czyli poświętnego, wyznaczył Mikołaj Nassuta zwany Silberk, starosta drohicki (1430). Pierwszy kościół został ufundowany przed 1432 rokiem, przez miejscowych dziedziców z rodów Trzasków i Cholewów. Pierwszym plebanem, który pojawia się w Winnej w 1432 r., był ks. Mikołaj. W 1481 r. tę funkcję pełnił ks. Maciej.

Niedziela podlaska 39/2004

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Reklama

Najstarszy kościół w Winnej Poświętnej został rozebrany na początku XVII w. W 1603 r. została zbudowana kolejna świątynia. W jej historii miały miejsce liczne uposażenia ze strony miejscowej szlachty, miedzy innymi: 22 kwietnia 1642 r. - braci Józefa i Jakuba Poniatowskich oraz 29 kwietnia 1642 r. (wtorek po niedzieli Conductus) oraz 30 grudnia 1665 r. (środa po święcie Świętych Młodzianków) ze strony Michała Wińskiego (zm. ok. 1673), komornika ziemskiego drohickiego (1642 - ok. 1665) i podstarościego grodzkiego drohickiego (1665 - ok. 1673). W czasie „potopu szwedzkiego” w 1657 r. świątynia została obrabowana i zniszczona. Staraniem ówczesnego duszpasterza, ks. Kazimierza Sadowskiego (prob. ok. 1657-1691) świątynia została wkrótce odrestaurowana. Jemu też należy zawdzięczać rozwój kultu maryjnego w tejże parafii.
Obecna świątynia pw. św. Doroty Dziewicy i Męczennicy została wzniesiona w 1696 r. kosztem miecznika ziemi nurskiej Andrzeja Jabłonowskiego Grzymały z Jabłonów (zm. 1699) i jego żony (od ok. 1692) Urszuli ze Skiwskich (zm. po 1713), sędzianki bielskiej, a także poprzedniego proboszcza, pod kierunkiem ks. Jana Jakuba Mamińskiego, ówczesnego proboszcza (1692-1703). Jej konsekracji dokonał 6 czerwca 1717 r. ks. Joachim Przebendowski (1675-1721), biskup łucki (1716-1721). W latach 1754-1760 kościół został wyposażony wewnątrz przez ks. Idziego Antoniego z Dąbrowy Dąbrowskiego (prob. 1754-1767) i ks. Krzysztofa Kluka (1739-1796), proboszcza wińskiego (1767-1770).
W 1790 r., staraniem ks. Piotra Chludzińskiego (1739-1824), proboszcza wińskiego (1770-1824) przeprowadzono generalny remont drewnianej świątyni. Podczas insurekcji kościuszkowskiej (1790-1794), ks. Piotr Chludziński przekazał 10 września 1794 r. na potrzeby powstania największy dzwon (razem z kosztownymi wotami). W latach 1872-1876 została dobudowana zakrystia od strony południowej i postawiona wieżyczka od strony zachodniej (dziś nie istnieje), pod kierunkiem ks. Antoniego Olszewskiego (1819-1892), proboszcza wińskiego (1861-1892).
W czasie II wojny światowej, w 1944 r., wojska niemieckie zarekwirowały trzy dzwony (dwa wróciły w 1949 r.). W 1945 r. rozebrano wieżę na kościele, ponieważ groziła zawaleniem.
Obok kościoła stoi drewniana, dwukondygnacyjna dzwonnica, konstrukcji zrębowej, zbudowana w 1696 r. przez wspomnianego ks. Jana Jakuba Mamińskiego. Jej poświęcenie odbyło się w 1717 r.
Nowa drewniana plebania - według projektu Franciszka Wyszyńskiego i inż. Donczo Stefanczowa z Bułgarii - została zbudowana w latach 1986-1989 przez ks. Eugeniusza Rogowskiego (1934-1992), ówczesnego proboszcza (1985-1989) i ks. Stanisława Kozłowskiego (prob. 1989-1993).

Kaplice:
Łempice - kaplica dojazdowa pw. Matki Bożej Częstochowskiej została zbudowana dzięki ofiarności mieszkańców wsi Łempice, Radziszewo Sieńczuch i Kobusy w 1949 r. Do kultu została oddana w 1970 r. dzięki odważnej postawie miejscowej ludności oraz ks. Urbana Filipiaka (1909-1988), ówczesnego proboszcza (1945-1975). Jej poświęcenia dokonał ks. Edmund Karolczak, ówczesny wikariusz - pomocnik parafii Winna (1967-1972). Wykończenia wystroju wnętrza dokonał ks. Michał Olszewski (1935-1996), kolejny proboszcz (1975-1985). Kaplicę poświęcił 12 czerwca 1983 r. bp Władysław Jędruszuk (1918-1994), administrator apostolski diecezji pińskiej (1967-1991).

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Porządek Mszy św.:
- niedziele i święta:
- kościół parafialny: 9.00, 12.00
- kaplica w Łempicach: 10.30
- święta nie będące dniami wolnymi od pracy:
- kościół parafialny: 9.00, 17.00
- kaplica w Łempicach: 15.00

Odpusty w parafii: św. Doroty, Matki Bożej Szkaplerznej

Nabożeństwo adoracyjne: Podwyższenie Krzyża Świętego i dni następne

Księgi metrykalne:
Księgi Chrztów: od 1905 r.
Księgi Małżeństw: od 1946 r.
Księgi Zmarłych: od 1944 r.

Bibliografia:
M. Kałamajska-Saeed, Ciechanowiec, Zambrów, Wysokie Mazowieckie i okolice (Katalog Sztuki w Polsce, t. IX, z. 2), Warszawa 1986.
K. Napiórkowski, Dzieje rzymskokatolickiej parafii w Winnej Poświętnej od jej początków aż do wybuchu II wojny światowej, Lublin 1991 (mps).

2004-12-31 00:00

Oceń: 0 -1

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Rozważania abp. Andrzeja Przybylskiego: XXVI niedziela zwykła

2025-09-26 13:10

[ TEMATY ]

rozważania

abp Andrzej Przybylski

Karol Porwich/Niedziela

Abp Andrzej Przybylski

Abp Andrzej Przybylski

Każda niedziela, każda niedzielna Eucharystia niesie ze sobą przygotowany przez Kościół do rozważań fragment Pisma Świętego – odpowiednio dobrane czytania ze Starego i Nowego Testamentu. Teksty czytań na kolejne niedziele w rozmowie z Aleksandrą Mieczyńską rozważa abp Andrzej Przybylski.

Tak mówi Pan wszechmogący: «Biada beztroskim na Syjonie i dufnym na górze Samarii. Leżą na łożach z kości słoniowej i wylegują się na dywanach; jedzą oni jagnięta z trzody i cielęta ze środka obory. Improwizują na strunach harfy i jak Dawid wynajdują instrumenty muzyczne. Piją czaszami wino i najlepszym olejkiem się namaszczają, a nic się nie martwią upadkiem domu Józefa. Dlatego teraz ich poprowadzę na czele wygnańców, i zniknie krzykliwe grono hulaków».
CZYTAJ DALEJ

Cicha wojna religijna w Nigerii. Z rąk islamistów ginie około 30 chrześcijan dziennie

2025-09-27 09:25

[ TEMATY ]

Nigeria

Adobe Stock

Coraz więcej nigeryjskich wspólnot chrześcijańskich żyje w lęku przed kolejnymi atakami islamistów. Spalone kościoły, porzucane wioski i tysiące ofiar sprawiają, że wierni coraz częściej modlą się w ukryciu.

Przed kilkoma dniami świat obiegła wiadomość o zastrzeleniu w Nigerii księdza katolickiego Matthewa Eya, który dołączył do długiej listy chrześcijan, duchownych i świeckich, którzy zginęli za wiarę w Nigerii.
CZYTAJ DALEJ

Prymas Polski: świeccy nie są gośćmi w Kościele, są u siebie

2025-09-27 17:55

[ TEMATY ]

abp Wojciech Polak

Fot. Archidiecezja Gnieźnieńska/ B. Kruszyk

Wierni świeccy nie są gośćmi w Kościele, są u siebie, dlatego są wezwani do aktywnego i odpowiedzialnego zatroszczenia się o swój dom - mówił Prymas Polski abp Wojciech Polak podczas inauguracji kolejnego roku w Prymasowskim Studium Teologiczno-Pastoralnym w Gnieźnie, w którym przygotowanie do przyjęcia posług rozpoczynają m.in. przyszli katechiści, akolici i lektorzy.

Wierni świeccy nie są gośćmi w Kościele, są u siebie, dlatego są wezwani do aktywnego i odpowiedzialnego zatroszczenia się o swój dom - mówił Prymas Polski abp Wojciech Polak podczas inauguracji kolejnego roku w Prymasowskim Studium Teologiczno-Pastoralnym w Gnieźnie, w którym przygotowanie do przyjęcia posług rozpoczynają m.in. przyszli katechiści, akolici i lektorzy.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję