Kolejny już raz w Karpaczu gościło Forum Ekonomiczne (2-4 września). Wydarzenie organizowane przez Fundację Instytut Studiów Wschodnich jest znaną już w Europie i na świecie platformą spotkania i dialogu o sprawach społecznych, politycznych, gospodarczych i medialnych. Co ciekawe i ważne, każdego roku podejmowane są również tematy związane z wartościami, etyką, duchowością, z ich znaczeniem i miejscem we współczesnym świecie, również tym gospodarczym i politycznym.
Przebieg Forum
Podczas tegorocznej edycji Forum odwiedziło ponad 5 tys. osób, wśród których byli także liderzy świata polityki, biznesu i kultury z wielu krajów. Odbyło się 500 debat, paneli, spotkań autorskich i wydarzeń kulturalnych. Tegoroczne spotkanie zostało podzielone na osiem bloków tematycznych: sztuczna inteligencja, cyberbezpieczeństwo, ochrona zdrowia, gospodarka, polityka międzynarodowa i bezpieczeństwo, społeczeństwo, zrównoważony rozwój oraz forum regionów.
Pomóż w rozwoju naszego portalu
Wyzwania
Reklama
Tematem głównym była kwestia wizji przyszłości Europy w dobie konieczności transformacji, przed jaką stoi. Wynika ona z napięć politycznych, gospodarczych, a także wyzwań w kwestiach bezpieczeństwa, w tym wojny w Ukrainie, konkurencyjności gospodarki i kwestii klimatycznych. Wniosek, który został sformułowany, jest taki: Europa, jeśli chce zapewnić sobie bezpieczną przyszłość w konkurencyjnym świecie, musi wzmacniać integrację polityczną, inwestować w obronność, zdrowie i innowacje oraz skuteczniej wykorzystywać potencjał współpracy z globalnym Południem (np. Chinami i Indiami). Stwierdzono przy tym, że globalizacja, choć nie zostanie zatrzymana, musi przejść modyfikację polegającą m.in. na współistnieniu współpracy i konkurencyjności między państwami.
Temat zmian, transformacji, zagrożeń i nowych perspektyw stawia też ważne pytanie o to, jak wychować do przyszłości młode pokolenie. Odpowiedzi na to pytanie szukano podczas panelu dyskusyjnego z udziałem m.in. Andrzeja Dudy, przedstawicieli Związku Harcerstwa Polskiego, skautingu światowego i Uniwersytetu Adama Mickiewicza.
Ważnym tematem, który został podjęty podczas debat i dyskusji, była sztuczna inteligencja, która wkracza z impetem w różne obszary życia. Zwrócono uwagę na to, że AI obok wielkich możliwości, jakie stwarza dla człowieka, ma również swoją ciemną stronę, bo może nieść także zagrożenia. Toczy się zatem dyskusja między zwolennikami AI, którzy widzą w niej możliwość przyspieszenia m.in. wielu procesów produkcji, związanych też z pracą człowieka, a osobami, które wskazują na ewentualne zagrożenia dla człowieka, związane m.in. ze niewłaściwym wykorzystaniem czy brakiem kontroli nad AI.
Reklama
I tak w obszarze służby zdrowia zwrócono uwagę na to, że sztuczna inteligencja może odegrać istotną rolę, z korzyścią dla nas wszystkich. Podkreślano jej użyteczność we wspomaganiu diagnostyki medycznej (np. przy analizie badań obrazowych: USG, tomografii, rezonansu), w sterowaniu zaawansowanej technicznie aparatury terapeutycznej oraz przy prognozowaniu skutków leczenia. Podkreślono, że sztuczna inteligencja nie może zastąpić naturalnej inteligencji człowieka – jego kreatywności, samoświadomości i zdolności do krytycznego myślenia. Nie może ona stać się nowych „bogiem”, który będzie domagał się wykonywania jego woli. A zatem nie może być ona alternatywą dla człowieka i jego umysłu.
Kościół – uczestnik wydarzeń w świecie
Kolejnym ważnym panelem był ten dotyczący Kościoła. Temat ten podejmowany jest podczas wszystkich edycji Forum. Obecność Kościoła w przestrzeni społecznej, politycznej i gospodarczej był rozważany z różnych punktów widzenia. Kościół – jako instytucja, ale też jako system wartości i życia duchowego – jest traktowany jako znaczący uczestnik wydarzeń zachodzących w świecie. Tym razem podjęto temat: „Kościół w labiryncie władzy, polityki i społecznych wyzwań”. Uczestniczyli w nim duchowni: redaktor naczelny Tygodnika Katolickiego Niedziela ks. Jarosław Grabowski, ks. prof. Alfred Wierzbicki z UMCS w Lublinie oraz świeccy reprezentujący różne punkty widzenia.
Reklama
Dyskusja, w której nie brakło trudnych pytań, toczyła się wokół tematu tożsamości i miejsca Kościoła w świecie zdominowanym przez politykę, ekonomię i szybkie zmiany społeczne. Szukano odpowiedzi m.in. na pytania: jaki jest wpływ Kościoła katolickiego na kształtowanie polityk publicznych, czy w dobie sekularyzacji wiara ma jeszcze siłę, by zmieniać społeczeństwa? Okazało się, że temat ten wywołuje napięcia, które wynikają często z jednostronnego spojrzenia na Kościół (albo jako wspólnota wiary, albo jako instytucja hierarchiczna). Profesor Hanna Karp z Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji zauważyła, że jest to poważny błąd, który prowadzi do wielu nieporozumień. Kościół trzeba postrzegać całościowo, zarówno jako rzeczywistość duchową, jak i materialną. Misją Kościoła jest doprowadzenie człowieka do zbawienia, a to dokonuje się zarówno w sferze sacrum, jak i profanum. Kościół ma wpływ na świat biznesu czy polityki, kiedy ludzie biznesu czy polityki kierują się swoją wiarą i płynącymi z niej wartościami.
Zwrócono też uwagę na to, że wielu ludzi boi się Kościoła, a Kościół w pewnych sytuacjach boi się świata. Z pewnością – jak zauważył ks. Wierzbicki – zagrożeniem jest triumfalizm Kościoła, który, jako wspólnota przecież powinien być dobrym ziarnem, zaczynem zmian. Sarah Bomba z francuskiego Instytutu Języków i Kultur Orientalnych, stwierdziła wręcz, że Kościół odgrywa zbyt dużą rolę w przestrzeni publicznej, że staje się narzędziem nacisku. I właśnie w tym kontekście ks. Grabowski zauważył, że dyskusje na temat Kościoła są zbyt emocjonalne, a za mało merytoryczne. Podkreślił przy tym, że Kościół nie boi się świata. Jest obecny i musi być obecny w świecie, ponieważ taka jest jego misja. Kościół nie jest tylko instytucją, która włada z zewnątrz życiem chrześcijan, ani też jedną z kategorii socjologicznych. Kościół jest po to, aby ludzie wiary, jak również ci, którzy poszukują Boga, mieli łatwy i pełny dostęp do zbawienia. Sama krytyka Kościoła jest często krytyką konkretnych osób.
Rola mediów katolickich
Redaktor Naczelny Niedzieli wskazał też na wielką rolę mediów katolickich, w tym Tygodnika Katolickiego Niedziela, dzięki którym można pogłębiać swoją wiedzę o Kościele i o postrzeganiu świata z perspektywy wiary. Dziennikarz chorwackiego pochodzenia Goran Andrijanić podkreślił, że Kościół (chrześcijaństwo) jest integralną częścią świata, zwłaszcza Europy i Polski. To chrześcijaństwo stało się fundamentem tej cywilizacji. Dlatego obecność ludzi wierzących we wszystkich wymiarach życia jest czymś oczywistym i nie powinna nikogo dziwić.
Organizatorzy Forum Ekonomicznego zapraszają już teraz na kolejne, XXXV Forum Ekonomiczne do Karpacza, które odbędzie się w dniach 8-10 września przyszłego roku.