Budowę rodowej rezydencji i kościoła kontynuował i zakończył prymas Władysław Oporowski, urodzony ok. 1395 r., syn wojewody Mikołaja. Ten najwybitniejszy przedstawiciel swojego rodu należał do grona najbardziej wpływowych polityków na dworze Władysława Jagiełły i Kazimierza Jagiellończyka, w latach 1428-1434 pełnił urząd podkanclerzego koronnego, w 1434 r. został biskupem włocławskim, a w 1449 r. arcybiskupem gnieźnieńskim i prymasem Polski. Uchodził za znakomitego znawcę spraw krzyżackich i zręcznego dyplomatę, któremu powierzano prowadzenie układów z Zakonem. Zmarł w 1453 r. pochowany w kościele w Oporowie.
Tuż przed śmiercią, 7 marca 1453 r., prymas Władysław wraz z bratem i swoim spadkobiercą Piotrem Oporowskim, wojewodą łęczyckim, przekazali kościół parafialny zakonowi ojców paulinów z Jasnej Góry w Częstochowie.
W XVII w. dobra oporowskie przejęła rodzina Tarnowskich, herbu Rola, w XVIII w. należały do Sołłohubów, a w XIX i XX w. kolejno były własnością Korzeniowskich, Pociejów, Oborskich, Orsettich, Lasockich i Karskich.
Gotycki zamek rycerski w Oporowie, jeden z cenniejszych zabytków średniowiecznej architektury w Polsce, mieści od 1949 r. muzeum z ekspozycją wnętrz dworskich. Wyposażenie sal zamkowych stanowią gromadzone przez muzeum dzieła sztuki i wyroby rzemiosła artystycznego od XVI do XIX w.
W niewielkiej odległości od zamku, na zachodnim krańcu wsi, usytuowany jest zabytkowy zespół klasztorny ojców paulinów. Pierwotny kościół parafialny pw. św. Marcina wzmiankowany w 1399 r. był drewniany. Nowa murowana świątynia w stylu gotyckim, jednonawowa, z wieżą od strony zachodniej, powstała w l poł. XV w., a jej budowę rozpoczął przed 1425 r. Mikołaj Oporowski, wojewoda łęczycki. Sytuacja parafii oporowskiej uległa zmianie, kiedy abp Władysław Oporowski i jego brat Piotr, wojewoda łęczycki, przekazali kościół zakonowi św. Pawła Pierwszego Pustelnika, reguły św. Augustyna. Akt fundacyjny z 1453 r. dla klasztoru ojców paulinów w Oporowie nakładał na zakonników obowiązki duszpasterstwa parafialnego na terenie miasta i należących do parafii wsi. Gotycki dom dla zakonników w trzeciej ćwierci XV w. wzniósł obok kościoła współfundator klasztoru Piotr Oporowski, wojewoda łęczycki. Budynek przetrwał do naszych czasów ze śladami wielokrotnych przebudów i jest jednym z trzech tylko zachowanych średniowiecznych domów konwentualnych paulinów, obok Pińczowa i Beszowej. Konwent utrzymywał siedmiu zakonników, szkołę i szpital parafialny, a przeor sprawował obowiązki proboszcza. W 1864 r. po kasacie zakonu parafię przekazano księżom diecezjalnym i dopiero w 1957 r. ojcowie paulini powrócili do Oporowa.
Kościół z klasztorem przetrwał w swoim pierwotnym kształcie do XVIII w. Około 1740 r. kosztem rodziny Sołłohubów, właścicieli Oporowa, odrestaurowano klasztor, podwyższono kościół i przebudowano wnętrze w stylu barokowym. Z tego czasu pochodzą barokowe ołtarze, prawdopodobnie wykonane w warsztacie Bernarda Bernatowicza, snycerza warszawskiego, jednak nie zachowane całkiem kompletnie. W ołtarzu głównym umieszczony jest obraz Matki Bożej Częstochowskiej, przeniesiony ze starego ołtarza z XVII w., nad nim patron kościoła św. Marcin, malowany ok. 1840 r. W bocznych ołtarzach zniszczone obrazy zastąpiono nowymi, malowanymi na początku XX w.
W latach 80. XVIII w. nastąpiła rozbudowa klasztoru o barokowe skrzydło zachodnie, połączone z kościołem. W tym też czasie wzniesiono nową kaplicę św. Jana Chrzciciela, na miejscu zniszczonej i zakrystię. Kolejne remonty w XIX w. i XX w. przyniosły wiele innowacji, m.in. zmianę w pierwotnym układzie wnętrz klasztoru i otynkowanie gotyckich murów kościoła. Okna w prezbiterium wypełniły barwne witraże wykonane ok. 1880 r. w pracowni Alberta Zerduera, ufundowane przez rodzinę Orsettich, w 1938 r. wnętrze kościoła pokryto freskami autorstwa Szretera, a w 1959 r. kaplicę ozdobiły witraże znanego artysty z Poznania Stanisława Powalisza. Z dziejami oporowskiego klasztoru paulinów związani są dwaj najznamienitsi członkowie prowincji polskiej Zakonu Paulinów: o. Augustyn Kordecki i o. Stanisław Oporowski, kandydaci na ołtarze. Znany z historii Polski obrońca klasztoru jasnogórskiego przed Szwedami w 1655 r. o. Augustyn Kordecki był w 1646 r. przeorem konwentu oporowskiego. Jego osobę upamiętnia tablica współcześnie ufundowana przez parafian.
O. Stanisław Oporowski, błogosławiony, prowincjał zakonu paulinów, urodził się w Oporowie ok. 1501 r., a jego postać otaczała sława świętości. Zasłużył się dla obrony polskiego katolicyzmu w okresie reformacji. Ostatnie lata życia spędził w klasztorze w Oporowie, gdzie zmarł około 1552 r. Nad jego trumną miały miejsce liczne cuda i łaski, ściągające pielgrzymów z odległych miejscowości, którzy pozostawiali w kościele dziękczynne wota. Zachował się jego portret malowany w 1674 r., umieszczony w kościele i marmurowe epitafium z XVIII w. Miejsce urodzenia bł. Stanisława uczczono w II poł. XVIII w. kapliczką wzniesioną na terenie miasta Oporowa, które w tym czasie utraciło prawa miejskie. Obecnie kapliczka znajduje się w obrębie cmentarza parafialnego, założonego w 1813 r. przy drodze do Kutna, na obszarze wypełnionym niegdyś drewnianą zabudową miejską.
Podane powyżej wiadomości przytaczam za opracowaniem autorstwa osoby najbardziej dziś kompetentnej w historii Oporowa, Grażyny Rzymkowskiej - dyrektora Muzeum Zamek w Oporowie. Tą drogą pragnę Szanownej Pani serdecznie podziękować za życzliwość i pomoc przy zbieraniu materiałów.