Reklama

Święci i błogosławieni

Papież odważnych decyzji

Mija 60 lat od śmierci św. Jana XXIII, nazywanego Papieżem Dobroci. Przeszedł on do historii jako papież, który zwołał Sobór Watykański II i zaangażował się w ratowanie pokoju na świecie.

Niedziela Ogólnopolska 23/2023, str. 22-23

[ TEMATY ]

św. Jan XXIII

commons.wikimedia.org

Św. Jan XXIII

Św. Jan XXIII

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Chociaż jego pontyfikat był stosunkowo krótki – trwał od 28 października 1958 r. do 3 czerwca 1963 r. – to jednak był przełomowy. Jan XXIII miał być papieżem przejściowym, a naznaczył historię Kościoła i świata. Zostawił po sobie ważne dokumenty, podjął istotne decyzje, ale niewątpliwie najważniejsze pomniki jego pontyfikatu to zwołanie Soboru Watykańskiego II i zaangażowanie w pokój na świecie.

Papież Soboru Watykańskiego II

Od początku swojego pontyfikatu Jan XXIII zdawał sobie sprawę z tego, że Kościół potrzebuje ożywienia, „świeżego powietrza”, jak sam podkreślał. W drugiej połowie XX wieku sobór okazał się bardzo potrzebny. Europa i świat były po dwóch wojnach światowych. Była to zupełnie nowa rzeczywistość polityczna, społeczna i kulturowa. Europa przeżywała niepokoje społeczne, napięcia polityczne. Trwały ideologie takie jak ateizm marksistowski, które toczyły walkę z Kościołem. Sobór Watykański II w zamierzeniach papieża miał być przede wszystkim odnową duszpasterską życia chrześcijańskiego. Był odnową sposobu nauczania i życia chrześcijańskiego w ówczesnej rzeczywistości. Jan XXIII określił to terminem aggiornamento, co rozumiał jako „dostosowanie” do aktualnej sytuacji i wyzwań współczesnego świata. Dla papieża sobór oznaczał odnowę jako nowe tchnienie Ducha Świętego.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Reklama

Sobór otworzył Kościół na dialog ekumeniczny i międzyreligijny, dokonał reformy liturgii, która była żywo dyskutowana. Warto zaznaczyć, że w zamyśle Jana XXIII celem odnowy liturgii było dostosowanie jej do nowych potrzeb i oczekiwań z zachowaniem tego, co należy do jej istoty. Sobór ponadto dowartościował w Kościele ludzi świeckich.

Ratowanie pokoju

Kiedy w październiku 1962 r., na prośbę rewolucyjnego reżimu Fidela Castro, władze sowieckie umieściły na Kubie wyrzutnie rakietowe i świat stanął na krawędzi wojny atomowej, papież zaangażował się w ratowanie pokoju na świecie. Sytuacja była bardzo poważna. Na kroki reżimu kubańskiego odpowiedział prezydent Stanów Zjednoczonych John F. Kennedy, który ogłosił morską blokadę Kuby. Dwie superpotęgi stanęły naprzeciw siebie gotowe do wojennej konfrontacji.

Reklama

„Pokój na ziemi, którego wszyscy ludzie wszystkich czasów tak żarliwie pragnęli, nie może być budowany i utrwalany inaczej, jak tylko przez wierne zachowywanie porządku ustanowionego przez Boga” – te pierwsze słowa z encykliki Pacem in terris mają ogromne znaczenie i jakże są aktualne dzisiaj, kiedy trwa wojna na Ukrainie, kiedy – jak podkreśla to papież Franciszek – jesteśmy świadkami w świecie „wojny w kawałkach”. Encyklika św. Jana XXIII ukazała się w szczególnym kontekście historycznym. Papież zwracał się wówczas do świata podzielonego na dwa bloki, zranionego zimną wojną. Na 2 lata przed ukazaniem się Pacem in terris, w 1961 r., z inicjatywy Nikity Chruszczowa, sekretarza generalnego komunistycznej partii ZSRR, został wzniesiony mur berliński, który miał nie tylko podzielić miasto na dwie części, ale też stworzyć przeciwstawne bloki ideologiczne, dzieląc Europę i świat, tworząc atmosferę powszechnej podejrzliwości i braku zaufania.

25 października 1962 r. papież zwrócił się do świata z orędziem o uratowanie pokoju. Wezwał w nim, aby ci, którzy mają władzę, usłyszeli krzyk lęku, który „z każdej części ziemi, od małych dzieci do ludzi starszych, od pojedynczych osób do wspólnot, wznosi się do nieba: pokój, pokój!”. Chruszczow i Kennedy uszanowali wezwanie Ojca Świętego. Było to jego moralne zwycięstwo.

Publikację Pacem in terris poprzedziły jeszcze inne wydarzenia, takie jak: rozpoczęcie dialogu Stolicy Apostolskiej z komunistycznymi władzami ZSRR, uwolnienie kard. Josyfa Slipyja w 1963 r. po 18 latach więzienia na Syberii, przyjęcie w marcu tego samego roku przez Jana XXIII na prywatnej audiencji córki Nikity Chruszczowa – Rady i jej męża Aleksieja Adjubeja, dyrektora dziennika Izwiestia. W takim klimacie 11 kwietnia 1963 r., w Wielki Czwartek, została ogłoszona encyklika Pacem in terris – testament duchowy i wielki pomnik myśli i serca św. Jana XXIII. Encyklika ta wywołała duże i życzliwe zainteresowanie wśród polityków i mężów stanu. Prezydent USA John F. Kennedy wygłosił specjalne oświadczenie na Katolickim Uniwersytecie w Bostonie, w którym podkreślił, że jest dumny z bycia katolikiem. Mężowie stanu Europy Zachodniej poświęcili tej encyklice wiele uwagi.

Znał świat

Reklama

Jan XXIII był wnikliwym obserwatorem ówczesnego świata. Pokazuje to całe jego życie. Ważnym okresem były dla niego lata 1905-14, kiedy to pełnił funkcję osobistego sekretarza bp. Radiniego Tedeschiego w Bergamo. Był to czas bogaty w przeżycia duchowe, okres, w którym ks. Angelo Giuseppe Roncalli poznawał lepiej Kościół i jego problemy. To także czas, w którym poznawał on świat i Europę, wiele podróżując z bp. Tedeschim, m.in. do Ziemi Świętej. Ksiądz Roncalli, będąc sekretarzem biskupa, zainaugurował w 1906 r. wydawanie pisma diecezjalnego La Vita Diocesana (Życie Diecezjalne). Do końca życia dla późniejszego papieża Jana XXIII bp Tedeschi pozostał przewodnikiem duchowym i mistrzem.

Istotnym etapem życia dla przyszłego papieża był czas jego pracy dyplomatycznej i służby dla Stolicy Apostolskiej (1925-53). W 1925 r. Pius XI mianował ks. Roncallego wizytatorem apostolskim w Bułgarii, podnosząc go do godności biskupiej. Święcenia biskupie przyjął 19 marca tego samego roku, a jako motto swojej posługi biskupiej obrał słowa: Obedientia et pax (Posłuszeństwo i pokój). W Dzienniku duszy napisał: „Te słowa odzwierciedlają w pewnym stopniu historię mego życia. Niech one stanowią chwałę mego biednego imienia na wieki!”. Swoją misję w Bułgarii bp Roncalli pełnił do 1934 r. Następnie, w latach 1935-44, był przedstawicielem Stolicy Apostolskiej w Turcji i Grecji, a z woli papieża Piusa XII w latach 1945-52 był nuncjuszem apostolskim we Francji. Pełniąc wszystkie te funkcje, starał się o dobro Kościoła, budował jedność i pokój.

Przyjaciel Polski

Jego pontyfikat charakteryzował się również silnymi związkami z Kościołem w Polsce, zwłaszcza z kard. Wyszyńskim. Warto w tym kontekście przypomnieć ostatnią audiencję papieża przed jego śmiercią. Otóż 20 maja 1963 r. Jan XXIII przyjął wyjeżdżającego z Rzymu kard. Wyszyńskiego, mimo że wszystkie audiencje były odwołane. Papież zanotował w swoim Dzienniku duszy: „Tego ranka trzeci raz ucieszyłem się przyjęciem Komunii św. otrzymanej w łóżku, zamiast radości celebracji Mszy św. Cierpliwości, cierpliwości. Nie mogłem odmówić przyjęcia na wizycie pożegnalnej kard. Wyszyńskiego, prymasa Polski, arcybiskupa Gniezna i Warszawy, z czterema jego biskupami powracającymi do Ojczyzny” (tłum. ks. M. F.).

2023-05-30 13:56

Oceń: +1 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Francuzki częściej usuwają ciążę choć wiedzą, że trudno potem żyć

2025-09-25 18:46

[ TEMATY ]

aborcja

Francja

Adobe Stock

We Francji rośnie liczba aborcji. Jak podał dziś urząd statystyczny (Drees), w ubiegłym roku zginęło w ten sposób ponad 250 tys. małych Francuzów. To 3 proc. więcej niż w roku poprzednim. Tendencji tej towarzyszy najniższy w historii wskaźnik urodzeń we Francji. Na 100 urodzeń przypada 38 aborcji.

Zdaniem socjologów wzrost liczby aborcji jest związany z trudną sytuacją gospodarczą i społeczną. Nie bez znaczenia jest też wydłużenie w 2022 r. okresu legalnej aborcji z 12 na 14 tydzień ciąży oraz wpisanie w 2024 r. „prawa do aborcji” do konstytucji.
CZYTAJ DALEJ

Przerażające dane. W Polsce rocznie realizuje się między 250 a 300 tysięcy recept na tabletki "dzień po"

2025-09-25 21:56

[ TEMATY ]

Pigułka „dzień po”

Adobe Stock

Pigułka dzień po

Pigułka dzień po

Według Ministerstwa Zdrowia, w Polsce rocznie wystawia się i realizuje między 250 a 300 tysięcy recept na tabletki "dzień po".

Zaś od stycznia do sierpnia br. farmaceuci wystawili ok. 15 tys. recept na pigułki „dzień po” - poinformował w czwartek PAP Narodowy Fundusz Zdrowia.
CZYTAJ DALEJ

Religia i etyka w szkole – pierwszy krok w Sejmie

2025-09-26 10:32

[ TEMATY ]

katecheza

religia w szkole

PAP/Leszek Szymański

Dzisiaj w Sejmie rozpoczęło się pierwsze czytanie obywatelskiego projektu nowelizacji ustawy Prawo oświatowe „Tak dla religii i etyki w szkole”. Projekt, pod którym podpisało się ponad pół miliona obywateli, trafił do prac parlamentarnych.

Zgodnie z procedurą, w trakcie debaty przewidziano pięciominutowe wystąpienia przedstawicieli klubów parlamentarnych, trzyminutowe prezentacje kół poselskich, a także odpowiedzi na pytania i wątpliwości, których udzielać będą reprezentanci Komitetu Obywatelskiego. Lewica otwarcie przeciwna, Pl 2050 bez dyscypliny partyjnej, PO- przeciwna, PiS, Republikanie- za.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję