Reklama

Niedziela Zamojsko - Lubaczowska

Ojczyzna to ziemia i groby

W Gminnym Ośrodku Kultury w Łukowej odbyło się spotkanie inaugurujące obchody 20-lecia pierwszego na Zamojszczyźnie Społecznego Komitetu Opieki nad Cmentarzami w gminie Łukowa.

Niedziela zamojsko-lubaczowska 15/2022, str. IV

[ TEMATY ]

wystawa

Joanna Ferens

Okolicznościowa wystawa

Okolicznościowa wystawa

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Spotkanie odbyło się pod hasłem „Ojczyzna to ziemia i groby. Narody, tracąc pamięć, tracą życie”. Zostało poświęcone ochronie zabytkowych cmentarzy na Zamojszczyźnie. Na terenie gminy Łukowa znajduje się pięć cmentarzy: w Chmielku, Łukowej, Osuchach, Podsośninie Łukowskiej i Szarajówce. Wzorem szlachetnej działalności, zapoczątkowanej przez Jerzego Waldorfa na Warszawskich Powązkach, osoby publiczne w gminy Łukowa podjęły inicjatywę społecznej opieki nad miejscowymi cmentarzami. Celem powołania Społecznego Komitetu Opieki nad Cmentarzami w gminie Łukowa jest przede wszystkim opieka społeczna nad zabytkami cmentarnymi, należyte utrzymanie i zachowanie zabytkowych cmentarzy i pomników, jako wyraz troski społeczeństwa o pamiątki przeszłości, które przetrwały do naszych czasów oraz powinny być zachowane i przekazane przyszłym pokoleniom. Pierwszą inicjatywą komitetu były prace przy pomniku powstańców styczniowych, ufundowanym przez miejscowych mieszkańców w 75. rocznicę bitwy. Ufundowano wówczas nową tablicę uzupełnioną o nazwiska powstańców, którzy zginęli 16 kwietnia 1863 r. pod Kobylówką. Odsłonięcia i poświęcenia tablicy dokonał ówczesny ordynariusz zamojsko-lubaczowski bp Jan Śrutwa. Pierwsza kwesta odbyła się 1 i 2 listopada 2002 r. i spotkała się z wielką życzliwością.

Początki działalności

O początkach komitetu mówiła dyrektor GOK w Łukowej i sekretarz komitetu Wiesława Kubów. – Społeczny Komitetu Opieki nad Cmentarzami w gminie Łukowa powstał 25 lutego 2002 r. Jednak korzeni jego powstania należy szukać rok wcześniej. Wówczas zrodziła się idea ratowania zabytkowych nagrobków na łukowskich cmentarzach. W wielu przypadkach są to mogiły osób zasłużonych nie tylko dla samej gminy Łukowa, ale i regionu biłgorajskiego. W 2001 r. podczas trwającej wystawy organizowanej przez GOK w Łukowej z referatem wystąpił Tomasz Brytan, pracownik biłgorajskiego muzeum. Odczyt został poświęcony nekropoliom Łukowej, stanu nagrobków z XVIII i XIX wieku, historii osób tam pochowanych. To był pierwszy krok w uświadomieniu mieszkańców, co do wartości nie tylko od strony zabytkowej, ale także historycznej. Dlatego w momencie kiedy komitet był tworzony, a odpowiednia uchwała została podjęta, odzew społeczeństwa był niezwykle pozytywny. W organizację komitetu, a następnie w zbiórki zaangażowali się przedstawiciele władz samorządowych, szkół, lokalnego biznesu oraz osoby publiczne. Bardzo pomogło także zaangażowanie państwa Kawałko – wyjaśniała Wiesława Kubów.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Reklama

Pamięć przywraca życie

– Chcemy opiekować się grobami tych, o których nikt już nie pamięta i nasi mieszkańcy to rozumieją – tłumaczył Stanisław Kozyra, wójt gminy Łukowa i jednocześnie przewodniczący łukowskiego komitetu. – Ze sprawozdań komitetu wynika, że średnio z 10 ostatnich lat, podczas kwest prowadzonych na cmentarzach 1 i 2 listopada, udaje się zebrać ponad 10 tys. zł, a są lata kiedy ta kwota sięga 14 tys. zł. Przez 20 lat udało się zgromadzić i wydatkować na renowację najcenniejszych mogił, pomników oraz miejsc pamięci prawie 180 tys. zł. Naszym celem było dotarcie do mieszkańców z przesłaniem, że o ile powinnością miłości i pamięci jest dbanie o groby bliskich, to nakazem sumienia i przynależności społecznej oraz miłości i szacunku jest także dbanie o nagrobki tych, którzy odeszli, a byli ważni dla naszej historii, a dziś ich grobami nie ma się kto opiekować. Podczas każdej kwesty zaskakują nas niezmiennie liczba osób, która się chce w nią zaangażować, kwota zbieranych środków oraz uznanie dla pracy, jaką społecznie wykonuje nasz komitet. Widać pięknie odnowione pomniki, zadbane cmentarze i miejsca pamięci narodowej. Pragnę podziękować wszystkim osobom zaangażowanym w działalność i wsparcie komitetu. Dzięki państwa ofiarności, dobremu słowu, poświęconemu czasowi, pracy społecznej, dziś nagrobki osób zasłużonych na naszego regionu zostały odnowione. Dzięki państwu wpisujemy się wszyscy w zawołanie Cypriana Kamila Norwida, które przypomniała pani dyrektor Kubów: „Ojczyzna to ziemia i groby. Narody, tracąc pamięć – tracą życie” – tłumaczył.

Reklama

Świadomość i wdzięczność

Danuta Kawałko, konserwator zabytków, specjalizująca się w cmentarzach i nagrobkach zaznaczyła, że społeczność Łukowej, na czele z dyrektor GOK Wiesławą Kubów, to ludzie, którym zależy na ocaleniu historii lokalnej. – Działalność komitetu i ratowanie zabytków na lokalnych nekropoliach nie byłaby możliwa, gdyby nie akceptacja społeczna, lokalni liderzy i wolontariusze. Byłam przy zakładaniu komitetu w Łukowej. Towarzyszę mu przez 20 lat i widzę ogrom wykonanej pracy. W ten sposób ratowana jest zbiorowa historia społeczności zapisana na cmentarnych mogiłach. To historia kultury, historia sztuki, to pamiątki poświęcenia życia na ołtarzu ojczyzny, to wezwanie do pamięci i wdzięczności wobec tych, którzy odeszli, a z których pracy i poświęcenia my dziś korzystamy – zaznaczyła.

Miejsce refleksji

Cmentarz do miejsce skłaniające nas do refleksji zarówno nad przeszłością i teraźniejszością, jak i przyszłością. Naszym obowiązkiem jest o to dziedzictwo zadbać – podkreślił proboszcz parafii w Łukowej ks. Waldemar Kostrubiec. – Praktycznie na każdym z tych pomników jest krzyż, co świadczy o chrześcijańskiej i duchowej kulturze tych ludzi, którzy tutaj kiedyś żyli. Odnawiając zabytki kamienne, materialne, w ten sposób sięgamy do ich myślenia, życia, ich dziedzictwa i trosk. Troszcząc się o różne rzeczy oni również zadbali o to, aby na ich grobach stał krzyż. Jak mam jakiś kłopot to idę na cmentarz, modlę się i mówię do tych, którzy tam spoczywają: „Pomóżcie, bo sam nie radzę” – powiedział.

– Udało się wykonać już bardzo dużo. Wymienię tylko kilka naszych prac. To m.in. renowacja cmentarza w Szarajówce – wsparliśmy odnowienie pomnika i cmentarza, gdzie pochowanych jest 58 mieszkańców wsi Szarajówka zamordowanych przez ukraińsko-niemieckie oddziały w czasie II wojny światowej. Odnowiliśmy nagrobek miecznika warszawskiego Maksymiliana Klembowskiego czy nagrobek ks. Władysława Matuszyńskiego. Renowacji poddana zastała także mogiła powstańców styczniowych czy cmentarz wiernych obrządku wschodniego w Chmielku. Zrekonstruowaliśmy także pomnik niepodległości w Osuchach, który w czasie II wojny światowej zniszczyli doszczętnie Niemcy. Został on odbudowany na podstawie małego zdjęcia, które udało się nam zdobyć – dodała Wiesława Kubów.

Teraźniejszość i przyszłość

Na spotkanie złożyły się m.in. wystawa fotografii odnowionych nagrobków z terenu parafii i gminy Łukowa, okolicznościowy koncert Jolanty Sip i Michała Lewartowicza, krótkie podsumowanie 20 lat działalności Społecznego Komitetu Opieki nad Cmentarzami w gminie Łukowa, a także referaty historyków i regionalistów z Muzeum Ziemi Biłgorajskiej w Biłgoraju – Tomasza, Brytana, Doroty Skakuj i Tomasza Bordzania. Była to również okazja do podsumowania działalności i podzielenia się doświadczeniami oraz do przedyskutowania planów na przyszłość.

2022-04-05 13:24

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Młodość silniejsza niż bieda

Niedziela podlaska 50/2020, str. VI

[ TEMATY ]

wystawa

Archiwum Fundacji Okolica

Taki tytuł nosi wystawa na ogrodzeniu przychodni w Boćkach, prezentująca retrospekcję oraz fotografie starszych mieszkańców Podlasia z lat młodości. Dodatkowym remedium na pamięć jest katalog ze spisanymi wspomnieniami.

Kiedy wjeżdża się drogą krajową nr 19 do Bociek, od strony Bielska Podlaskiego, uwagę przykuwają plansze powieszone na płocie przychodni, naprzeciw kościoła.

CZYTAJ DALEJ

Tajemnica Wielkiego Czwartku wciąga nas w przepastną ciszę Ciemnicy

[ TEMATY ]

Wielki Czwartek

Karol Porwich/Niedziela

Święte Triduum – dni, których nie można przegapić. Dni, które trzeba nasączyć modlitwą i trwaniem przy Jezusie.

Święte Triduum to dni wielkiej Obecności i... Nieobecności Jezusa. Tajemnica Wielkiego Czwartku – z ustanowieniem Eucharystii i kapłaństwa – wciąga nas w przepastną ciszę Ciemnicy.

CZYTAJ DALEJ

Ostatnia Wieczerza ucztą Miłości

2024-03-28 20:38

Ks. Wojciech Kania/Niedziela

W wielkoczwartkowy wieczór w kościołach diecezji sprawowana była Msza Święta Wieczerzy Pańskiej, która rozpoczęła obchody Triduum Paschalnego, w trakcie którego wspominamy mękę, śmierć i zmartwychwstanie Chrystusa.

W bazylice katedralnej w Sandomierzu uroczystej liturgii przewodniczył Biskup Sandomierski Krzysztof Nitkiewicz. Eucharystię koncelebrowali księża z parafii katedralnej oraz Kurii Diecezjalnej. W modlitwie uczestniczyli seminarzyści, siostry zakonne oraz mieszkańcy Sandomierza. Liturgię swoim śpiewem uświetniły chór katedralny i schola parafialna.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję