Jak wiadomo, Roman Dmowski miał wiele talentów, w tym widoczny w II RP dar przyciągania do siebie młodzieży. Autorem pracy W szkole Dmowskiego był jeden z liderów młodszego pokolenia narodowców, urodzony 30 stycznia 1901 r. dr Tadeusz Bielecki. Jako ochotnik w 1920 r. zdążył zawalczyć o utrzymanie niepodległej Polski. Skończył filozofię i prawo na Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie też się doktoryzował. Podobnie jak Dmowski, ok. 1891 r., tak i on wkrótce po zamachu majowym dokonał przełomowej w swoim życiu decyzji. Jako działacz Młodzieży Wszechpolskiej udał się do Chludowa, gdzie mieszkał Dmowski. Tam usłyszał od niego: „Dwu rzeczy nie może Pan dobrze robić. Trzeba się zdecydować albo na poprawianie zeszytów (był wtedy nauczycielem gimnazjalnym), albo na działanie polityczne.
Pedagogów mamy dosyć, chcę, aby Pan się zajął poważnie polityką”. W ten sposób Bielecki został uczniem mistrza sztuki politycznej.
Pomóż w rozwoju naszego portalu
Reklama
Podobnie jak Dmowski nie założył rodziny i po doktoracie w 1927 r. oddał się polityce, porzucając karierę naukową. Przed wojną był jednym z liderów Obozu Wielkiej Polski, a po jego delegalizacji przez sanację wszedł z młodzieżówką do Stronnictwa Narodowego (SN), gdzie najpierw był wiceprezesem partii, a od czerwca 1939 r. prezesem Zarządu Głównego i członkiem zakonspirowanej „Siódemki”, następnie „Dziewiątki” – grupy liderów bezpośrednio skupionej przy starzejącym się Dmowskim. Bielecki pozostał nominalnie prezesem do końca swego życia, do 5 lutego 1982 r. Został pochowany na londyńskim cmentarzu Gunnersbury.
W styczniu 1940 r. dotarł najpierw do Francji, a następnie do Anglii, gdzie jako przywódca SN i wiceprzewodniczący Rady Narodowej z jednej strony krytycznie oceniał politykę zewnętrzną gen. Władysława Sikorskiego (głównie w kwestii sowieckiej), a z drugiej – konsolidował na emigracji obóz narodowy. Wsparł swoim autorytetem rząd Tomasza Arciszewskiego, delegując do niego swoich ministrów – prof. Władysława Folkierskiego i Zygmunta Berezowskiego. Pozostał jednym z liderów niezłomnej emigracji – najpierw w grudniu 1949 r. jako współtwórca Rady Politycznej, a następnie w latach 1954-72 jako przewodniczący Rady Jedności Narodowej, wraz z Radą Trzech stanowiącej fundament porozumienia międzypartyjnego stojącego w opozycji do prezydenta Augusta Zaleskiego. Równocześnie był publicystą redaktorem (także naczelnym) Myśli Polskiej – najważniejszego organu SN na emigracji, docierającego do wszystkich zakątków świata. Stworzył poza granicami kraju olbrzymią strukturę SN, którego centralną władzą pozostawały, cyklicznie odbywające się w Londynie, zjazdy delegatów (pierwszy odbył się w 1955 r.). Terytorialnie SN dzielił się na okręgi i koła w państwach europejskich czy w USA, a w wybranych krajach istniała sieć mężów zaufania (jak np. w Ameryce Południowej). Ten swoisty dialog emigracyjny podtrzymywany przez osobiste kontakty i lekturę Myśli Polskiej pozwalał na stałe analizowanie rzeczywistości międzynarodowej i zmiennej kondycji narodu poddanego sowieckiej strefie wpływów.
Z ważniejszych tez Bieleckiego warto odnotować jego analizę lat 1956-80. Zryw czerwcowy i kolejne miesiące pozwoliły mu postawić tezę, że odzyskamy niepodległość dzięki sile narodu ujawnionej najpierw przez robotników, a później przez młodzież. Wielką rolę przyznawał on w tym procesie budowania nowoczesnej tożsamości narodu Kościołowi katolickiemu z kard. Stefanem Wyszyńskim na czele. Emigracji Bielecki pozostawiał rolę „budzika” międzynarodowej opinii publicznej dla sprawy polskiej. Patrząc na rozwijające się państwa Zachodu, był on zwolennikiem Europy ojczyzn, przywiązanym do zasad demokratycznych. W artykule Rewizja doktryny nacjonalistycznej dopasowywał swoje przedwojenne poglądy do zmiennych uwarunkowań, w których znajdował nowe wyzwania i nowych przeciwników polskiej racji stanu. Warto zajrzeć do prac Tadeusza Bieleckiego oraz prześledzić kolejne roczniki Myśli Polskiej, by zrozumieć fenomen formacji „polskich narodowców”.