O towarzyszeniu młodzieży, wchodzeniu w ich tok myślenia, trudnościach i wyzwaniach współczesnych katechetów oraz dotarciu z Dobrą Nowiną w Internecie opowiadają katecheci z Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych w Łochowie – Renata Suchta i ks. Michał Siduniak.
Monika Kanabrodzka: Na kartach historii zapisały się czasy programowej laicyzacji wychowania oraz utrudniania bądź eliminowania religii w szkołach. Z jakimi problemami i wyzwaniami mierzą się dziś katecheci?
Ks. Michał Siduniak: Pamiętam, jak bp Tadeusz Pikus w jednej z homilii powiedział kiedyś, że w latach 90. Polska straciła miliony katechetów. Chodziło oczywiście o rodziców, którzy zwolnili się z obowiązku wychowania religijnego, gdy katecheza powróciła do szkół. Uczę w szkole rok i mam wrażenie, że zainteresowanie rodziców jest niewielkie, niektórzy nie widzą problemu, gdy dziecko chce wypisać się z zajęć katechezy. Do tego argumenty finansowe, czyli rosnące w siłę przekonania o konieczności wyprowadzenia religii ze szkół czy źle pojęta neutralność światopoglądowa szkoły tworzą złą atmosferę wokół samego przedmiotu i katechetów. Katecheta to ktoś więcej. Jeśli nie ma tego na uwadze, może przedstawiać krzywy obraz przedmiotu, który należy jedynie wyłożyć i zaliczyć.
Ostatnio w ramach sprzeciwu wobec orzeczenia TK ws. aborcji eugenicznej zostały zorganizowane marsze, w tym w kilku miastach naszej diecezji. Wśród protestujących przeciwko życiu była m.in. „nasza” młodzież. Co poszło nie tak?
Renata Suchta: Moim zdaniem nie chodzi o to, że coś poszło nie tak. Mówimy dzieciom od najmłodszych lat, że Bóg dał nam wolną wolę, że po tym, jak nauczymy się odróżniać dobro od zła, mamy prawo wyboru drogi, którą chcemy kroczyć. Świat, którym fascynuje się duża grupa współczesnej młodzieży, pokazuje zakłamany obraz tego, co jest dobre, a co złe. Myślę, że wielu ludzi, nie tylko młodzieży, dało się po prostu zmanipulować.
Jak zrozumieć skłonne do buntu młode pokolenie i ustrzec je przed neomarksistowską pułapką?
Reklama
Ks. MS: Po pierwsze, zawsze trzeba chcieć. Trzeba zrozumieć realia i środowisko, w jakim się wychowują i żyją. Ono z każdym rokiem jest inne. Nie mówiąc już o tym, jakie było 20 czy 30 lat temu. Przeczytałem kiedyś historię wikariusza, który prowadził w swojej parafii grupę ministrantów. Z jego pracy proboszcz był bardzo niezadowolony. Mówił, że jak on był wikariuszem to w takiej parafii jak ta, było blisko 100 ministrantów. Zdecydował, że to on weźmie pod opiekę służbę liturgiczną. Po jakimś czasie, lekko załamany oddaje ją swojemu wikariuszowi, kwitując krótko, że to już nie jest ta sama młodzież, z którą on kiedyś pracował. Chcąc zrozumieć młodego człowieka, trzeba znaleźć wspólny mianownik – wejść w jego kategorie myślowe. Choć, przechodząc korytarzem szkoły, widzę ogromną większość młodych ludzi posługujących się telefonami i niezainteresowanych światem. Kiedy ich zagaduję, interesuję się nimi i z nimi rozmawiam, widzę, jaki głód relacji mają. Tego potrzebują.
RS: Żeby zrozumieć, trzeba być przy nich i słuchać. Mimo różnicy zdań, dawać poczucie bezpieczeństwa i troski. Czasami jest to trudne, ponieważ młodzi myślą, że dorośli chcą ich na siłę zmieniać. Stąd mamy te wszystkie kłótnie i prowokacyjne zachowania z ich strony. Co zrobić, żeby ustrzec? Najpierw odpowiedzmy sobie na pytanie: czy naszym bliskim udało się ustrzec nas przed wszystkimi niewłaściwymi wyborami? Obawiam się, że nie. Tu potrzeba własnego bagażu doświadczeń. To nie znaczy, że muszą wszystkiego spróbować. Myślę, że ważne jest, by usłyszeli świadectwa tych, którzy przeszli w swoim życiu różne trudne chwile i odnaleźli drogę, prawdę i życie.
W jaki sposób zachęcić młodzież na katechezie do poszukiwania prawdy i zaszczepiać w nich miłość do Pana Boga i bliźniego?
RS: Samemu być prawdziwym. Nie udawać kogoś, kim się nie jest. Umieć przyznać się do błędu czy niewiedzy na jakiś temat. Nieustannie dawać świadectwo własnego dążenia do poszukiwania prawdy i doświadczania miłości Bożej w codziennym życiu.
Ks. MS: Jeśli zobaczą w katechecie pasję, jako otwarcie się na nich i ciągłą chęć pokazywania im Pana Boga, to coś w nich drgnie. Młodzież musi zobaczyć, że nam na nich zależy, że mamy i oddajemy im w miarę możliwości nasz czas. Że nie przeliczamy ich tylko na godziny i zrealizowany materiał. W Internecie wiele jest teraz informacji o śmierci księży. Tak jak wszyscy, w większości starsi umierają również na Covid-19. Czytając komentarze można znaleźć podziękowanie za katechezę, która w latach młodości tych ludzi była pełną szacunku i przyjaźni rozmową i towarzyszeniem. Takim świadectwem, które będzie ukierunkowane ostatecznie na Pana Boga można zaszczepić w nich obraz miłości Boga, który zrealizują w stosunku do bliźniego.
Z jednej strony mamy świat mediów elektronicznych, w którym doskonale odnajduje się współczesna młodzież, zaś z drugiej rzeczywistość wiary pogłębianą na katechezie. Jak zgrać te dwa światy?
Ks. MS: Chyba najprościej jak się da – wejść w Internet z Dobrą Nowiną. Co więcej, my tam już jesteśmy – profile na Facebooku, strony i inicjatywy ewangelizacyjne, eventy, transmisje, konferencje itp. W krajobrazie Internetu to już normalne, że znajduje się jego chrześcijańska strefa. Warto pamiętać, jak to działa. Konieczne jest, żeby budowanie relacji i przekazywanie wartości w świecie katechezy czy duszpasterstwa miało swój pozytywny wydźwięk w głoszeniu Ewangelii przez Internet.
RS: Dzisiaj to wcale nie jest takie trudne, jak się wydaje niektórym. Media elektroniczne zawierają mnóstwo treści ewangelizacyjnych. Wystarczy samemu je odkryć, poznać, przekonać się do nich i przekazywać uczniom. Ważne jest, byśmy się nie upierali przy swoich „starych” metodach katechizacji, tylko byli otwarci na to, co nowe. W tym miejscu pragnę skierować wielkie „Bóg zapłać” tym, którzy sami tworzą wspaniałe pomoce katechetyczne w sieci i uczą nas, jak z nich korzystać.
O wyzwaniach, życzeniach i nadziejach z nowym asystentem diecezjalnym Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży ks. dr. Michałem Jędrzejskim rozmawia Agata Kowalska.
Agata Kowalska: Czy objęcie funkcji asystenta diecezjalnego Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży naszej archidiecezji to dla Księdza skok na głęboką wodę?
Ks. Michał Jędrzejski: Można to tak nazwać! Ale myślę i wierzę, że może to być skok, jakiego dokonał św. Piotr, o czym czytamy w 21. rozdziale. Ewangelii wg św. Jana, kiedy właśnie rzucił się na głęboką wodę, ale w kierunku Pana Jezusa. Tak chcę to odczytywać. To również wypłynięcie na głęboką wodę, jak czytamy w Ewangelii wg św. Łukasza (rozdz. 5). Trzeba zarzucić sieci, by był połów. Trzeba dać coś z siebie, zaangażować się. Pan Jezus w tym konkretnym działaniu posługuje się człowiekiem, pod wpływem Jego łaski działamy.
Jan z Antiochii, nazywany Chryzostomem, czyli „Złotoustym”, z racji swej wymowy, jest nadal żywy, również ze względu na swoje dzieła. Anonimowy kopista napisał, że jego dzieła „przemierzają cały świat jak świetliste błyskawice”. Pozwalają również nam, podobnie jak wierzącym jego czasów, których okresowo opuszczał z powodu skazania na wygnanie, żyć treścią jego ksiąg mimo jego nieobecności. On sam sugerował to z wygnania w jednym z listów (por. Do Olimpiady, List 8, 45).
Urodził się około 349 r. w Antiochii w Syrii (dzisiaj Antakya na południu Turcji), tam też podejmował posługę kapłańską przez około 11 lat, aż do 397 r., gdy został mianowany biskupem Konstantynopola. W stolicy cesarstwa pełnił posługę biskupią do czasu dwóch wygnań, które nastąpiły krótko po sobie - między 403 a 407 r. Dzisiaj ograniczymy się do spojrzenia na lata antiocheńskie Chryzostoma.
W młodym wieku stracił ojca i żył z matką Antuzą, która przekazała mu niezwykłą wrażliwość ludzką oraz głęboką wiarę chrześcijańską. Odbył niższe oraz wyższe studia, uwieńczone kursami filozofii oraz retoryki. Jako mistrza miał Libaniusza, poganina, najsłynniejszego retora tego czasu. W jego szkole Jan stał się wielkim mówcą późnej starożytności greckiej. Ochrzczony w 368 r. i przygotowany do życia kościelnego przez biskupa Melecjusza, przez niego też został ustanowiony lektorem w 371 r. Ten fakt oznaczał oficjalne przystąpienie Chryzostoma do kursu eklezjalnego. Uczęszczał w latach 367-372 do swego rodzaju seminarium w Antiochii, razem z grupą młodych. Niektórzy z nich zostali później biskupami, pod kierownictwem słynnego egzegety Diodora z Tarsu, który wprowadzał Jana w egzegezę historyczno-literacką, charakterystyczną dla tradycji antiocheńskiej.
Później udał się wraz z eremitami na pobliską górę Sylpio. Przebywał tam przez kolejne dwa lata, przeżyte samotnie w grocie pod przewodnictwem pewnego „starszego”. W tym okresie poświęcił się całkowicie medytacji „praw Chrystusa”, Ewangelii, a zwłaszcza Listów św. Pawła. Gdy zachorował, nie mógł się leczyć sam i musiał powrócić do wspólnoty chrześcijańskiej w Antiochii (por. Palladiusz, „Życie”, 5). Pan - wyjaśnia jego biograf - interweniował przez chorobę we właściwym momencie, aby pozwolić Janowi iść za swoim prawdziwym powołaniem. W rzeczywistości, napisze on sam, postawiony wobec alternatywy wyboru między trudnościami rządzenia Kościołem a spokojem życia monastycznego, tysiąckroć wolałby służbę duszpasterską (por. „O kapłaństwie”, 6, 7), gdyż do tego właśnie Chryzostom czuł się powołany. I tutaj nastąpił decydujący przełom w historii jego powołania: został pasterzem dusz w pełnym wymiarze! Zażyłość ze Słowem Bożym, pielęgnowana podczas lat życia eremickiego, spowodowała dojrzewanie w nim silnej konieczności przepowiadania Ewangelii, dawania innym tego, co sam otrzymał podczas lat medytacji. Ideał misyjny ukierunkował go, płonącą duszę, na troskę pasterską.
Między 378 a 379 r. powrócił do miasta. Został diakonem w 381 r., zaś kapłanem - w 386 r.; stał się słynnym mówcą w kościołach swego miasta. Wygłaszał homilie przeciwko arianom, następnie homilie na wspomnienie męczenników antiocheńskich oraz na najważniejsze święta liturgiczne. Mamy tutaj do czynienia z wielkim nauczaniem wiary w Chrystusa, również w świetle Jego świętych. Rok 387 był „rokiem heroicznym” dla Jana, czasem tzw. przewracania posągów. Lud obalił posągi cesarza, na znak protestu przeciwko podwyższeniu podatków. W owych dniach Wielkiego Postu, jak i wielkiej goryczy z powodu ogromnych kar ze strony cesarza, wygłosił on 22 gorące „Homilie o posągach”, ukierunkowane na pokutę i nawrócenie. Potem przyszedł okres spokojnej pracy pasterskiej (387-397).
Chryzostom należy do Ojców najbardziej twórczych: dotarło do nas jego 17 traktatów, ponad 700 autentycznych homilii, komentarze do Ewangelii Mateusza i Listów Pawłowych (Listy do Rzymian, Koryntian, Efezjan i Hebrajczyków) oraz 241 listów. Nie uprawiał teologii spekulatywnej, ale przekazywał tradycyjną i pewną naukę Kościoła w czasach sporów teologicznych, spowodowanych przede wszystkim przez arianizm, czyli zaprzeczenie boskości Chrystusa. Jest też ważnym świadkiem rozwoju dogmatycznego, osiągniętego przez Kościół w IV-V wieku. Jego teologia jest wyłącznie duszpasterska, towarzyszy jej nieustanna troska o współbrzmienie między myśleniem wyrażonym słowami a przeżyciem egzystencjalnym. Jest to przewodnia myśl wspaniałych katechez, przez które przygotowywał katechumenów na przyjęcie chrztu. Tuż przed śmiercią napisał, że wartość człowieka leży w „dokładnym poznaniu prawdziwej doktryny oraz w uczciwości życia” („List z wygnania”). Te sprawy, poznanie prawdy i uczciwość życia, muszą iść razem: poznanie musi się przekładać na życie. Każda jego mowa była zawsze ukierunkowana na rozwijanie w wierzących wysiłku umysłowego, autentycznego myślenia, celem zrozumienia i wprowadzenia w praktykę wymagań moralnych i duchowych wiary.
Jan Chryzostom troszczył się, aby służyć swoimi pismami integralnemu rozwojowi osoby, w wymiarach fizycznym, intelektualnym i religijnym. Różne fazy wzrostu są porównane do licznych mórz ogromnego oceanu: „Pierwszym z tych mórz jest dzieciństwo” (Homilia 81, 5 o Ewangelii Mateusza). Rzeczywiście, „właśnie w tym pierwszym okresie objawiają się skłonności do wad albo do cnoty”. Dlatego też prawo Boże powinno być już od początku wyciśnięte na duszy, „jak na woskowej tabliczce” (Homilia 3, 1 do Ewangelii Jana): w istocie jest to wiek najważniejszy. Musimy brać pod uwagę, jak ważne jest, aby w tym pierwszym etapie życia człowiek posiadł naprawdę te wielkie ukierunkowania, które dają właściwą perspektywę życiu. Dlatego też Chryzostom zaleca: „Już od najwcześniejszego wieku uzbrajajcie dzieci bronią duchową i uczcie je czynić ręką znak krzyża na czole” (Homilia 12, 7 do Pierwszego Listu do Koryntian). Później przychodzi okres dziecięcy oraz młodość: „Po okresie niemowlęcym przychodzi morze okresu dziecięcego, gdzie wieją gwałtowne wichury (…), rośnie w nas bowiem pożądliwość…” (Homilia 81, 5 do Ewangelii Mateusza). Potem jest narzeczeństwo i małżeństwo: „Po młodości przychodzi wiek dojrzały, związany z obowiązkami rodzinnymi: jest to czas szukania współmałżonka” (tamże). Przypomina on cele małżeństwa, ubogacając je - z odniesieniem do cnoty łagodności - bogatą gamą relacji osobowych. Dobrze przygotowani małżonkowie zagradzają w ten sposób drogę rozwodowi: wszystko dzieje się z radością i można wychowywać dzieci w cnocie. Gdy rodzi się pierwsze dziecko, jest ono „jak most; tych troje staje się jednym ciałem, gdyż dziecko łączy obie części” (Homilia 12, 5 do Listu do Kolosan); tych troje stanowi „jedną rodzinę, mały Kościół” (Homilia 20, 6 do Listu do Efezjan).
Przepowiadanie Chryzostoma dokonywało się zazwyczaj podczas liturgii, w „miejscu”, w którym wspólnota buduje się Słowem i Eucharystią. Tutaj zgromadzona wspólnota wyraża jeden Kościół (Homilia 8, 7 do Listu do Rzymian), to samo słowo jest skierowane w każdym miejscu do wszystkich (Homilia 24, 2 do Pierwszego Listu do Koryntian), zaś komunia Eucharystyczna staje się skutecznym znakiem jedności (Homilia 32, 7 do Ewangelii Mateusza). Jego plan duszpasterski był włączony w życie Kościoła, w którym wierni świeccy przez fakt chrztu podejmują zadania kapłańskie, królewskie i prorockie. Do wierzącego laika mówi: „Również ciebie chrzest czyni królem, kapłanem i prorokiem” (Homilia 3, 5 do Drugiego Listu do Koryntian). Stąd też rodzi się fundamentalny obowiązek misyjny, gdyż każdy w jakiejś mierze jest odpowiedzialny za zbawienie innych: „Jest to zasada naszego życia społecznego (…) żeby nie interesować się tylko sobą” (Homilia 9, 2 do Księgi Rodzaju). Wszystko dokonuje się między dwoma biegunami, wielkim Kościołem oraz „małym Kościołem” - rodziną - we wzajemnych relacjach.
Jak możecie zauważyć, Drodzy Bracia i Siostry, ta lekcja Chryzostoma o autentycznej obecności chrześcijańskiej wiernych świeckich w rodzinie oraz w społeczności pozostaje również dziś jak najbardziej aktualna. Módlmy się do Pana, aby uczynił nas wrażliwymi na nauczanie tego wielkiego Nauczyciela Wiary.
W nocy z piątku na sobotę nieznani dotąd sprawcy odcięli metalowy krzyż znajdujący się na szczycie kopuły cerkwi Zaśnięcia NMP w Legnicy. Sprawcy musieli być dobrze przygotowani i wyposażeni w sprzęt, stąd podejrzenie, że była to akcja celowa.
Podziel się cytatem
Spłoszył ich alarm, który zadziałał, jednak już po odcięciu krzyża, którego elementy zostały rozrzucone wokół cerkwi. Wartość materialna krzyża jest znikoma, jednak szkody wyrządzone są ogromne, ale najgorsza jest świadomość, że sprofanowany został znak krzyża. Jak podkreśla proboszcz ks. Mirosław Drapała stało się to w przeddzień uroczystości Podniesienia Krzyża Świętego, którą obchodzimy w niedzielę 14 września.
W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.
