Reklama

UKSW Ołtarzew, 22 X 2020

Teatr osoby – personalistyczna wizja kultury Karola Wojtyły – Jana Pawła II

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Doświadczenia życiowe Karola Wojtyły ukształtowały w nim przekonanie, że kultura jest podstawowym miejscem realizacji człowieka jako osoby. To przekonanie legło u podstaw jego poszukiwań naukowych, stało się najważniejszym przesłaniem tekstów literackich i teatralnych. Poezja i dramat wyrażają najpełniej personalistyczną wizję kultury Ojca Świętego, której najgłębszym wyrazem stał się teatr jako sztuka zakładająca spotkanie osób. Teatr jest miejscem, gdzie człowiek może „oglądać siebie” i szukać odpowiedzi na pytanie, jaki sens ma jego życie. Pierwszym, który w theatrum mundi szuka kontaktu z człowiekiem, jest Bóg. Wołanie: „Gdzie jesteś Adamie”, jest wiecznie trwałym manifestowaniem woli wejścia Boga w osobowy kontakt z człowiekiem.

Większość prac poświęconych twórczości scenicznej Karola Wojtyły wiążą ją z Teatrem Rapsodycznym, ale trzeba pamiętać, że jej istotą jest spotkanie osób, relacja otwierająca przestrzeń zrozumienia siebie i tajemnicy drugiego. U Wojtyły ta przestrzeń teatralna, gdzie rozgrywa się owo spotkanie to „wnętrze osoby”, a scena staje się terenem „sprawdzania się osoby” w jej życiowej praxsis. Nigdy wcześniej ani później nie spotkamy twórcy, który w tak zdecydowanym stopniu przeniósłby wagę dociekań artystycznych na poziom filozofii osoby. Zasadniczy wymiar dramatyczny dzieł scenicznych Wojtyły dotyka napięcia: bycia, lub „nie-bycia” osobą. To jest centrum dramatu rozgrywanego w theatrum internum osoby.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Adam z dramatu Brat naszego Boga (1945-50), stawia sobie pytanie, jak ma się realizować pełnia osoby ludzkiej, i dochodzi do rozstrzygnięcia: „Kto chce zachować swoje życie, straci je, a kto straci swe życie z mego powodu, ten je zachowa” (Łk 9, 24). Podobnie w dramacie Przed sklepem jubilera (1960), gdzie ukazana jest istota miłości, jako w pełni oddanie siebie drugiej osobie. Ten „nowy” sposób bycia widać wyraźnie w misterium Promieniowanie ojcostwa (1964). Spotkanie osób bez interwencji Boga jest niemożliwe, bo człowiek, odłączony wskutek grzechu od Jego miłości, jest samotny, „zamknięty” w kręgu śmierci, odczuwa lęk przed utratą siebie. Wyzwolenie daje dopiero powrót do „planu Boga”.

Z napięcia, jakie jest wewnątrz osoby – między pełnią i zagrożeniem redukcją – wyrasta koncepcja teatru Wojtyły, której ośrodkiem jest człowiek w wymiarze osoby. Dramat osoby, jej istnienia, polega na odłączeniu od Boga. Wówczas nieprzekazywalność i samostanowienie osoby są tylko potencjalnościami, które nie mogą się zrealizować. Trzeba wejść na scenę, czyli w relację z drugą osobą i rozpoznać siebie jako osobę w „planie Boga”. W tym objawia się zasada tego teatru i jego dramatyzm. Dopiero wówczas kultura, jaką będzie tworzył, stanie się kulturą wzajemnych relacji osobowych, stanie się kulturą personalistyczną.

2020-12-09 10:30

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Kim był św. Florian?

4 maja Kościół wspominał św. Floriana, patrona strażaków, obrońcy przed ogniem pożarów. Kim był św. Florian, któremu tak często na znak czci wystawiane są przydrożne kapliczki i dedykowane kościoły? Był męczennikiem, chrześcijaninem i rzymskim oficerem. Podczas krwawego prześladowania chrześcijan za panowania w cesarstwie rzymskim Dioklecjana pojmano Floriana i osadzono w obozie Lorch k. Wiednia. Poddawany był ciężkim torturom, które miały go zmusić do wyrzeknięcia się wiary w Chrystusa. Mimo okrutnej męki Florian pozostał wierny Bogu. Uwiązano mu więc kamień u szyi i utopiono w rzece Enns. Działo się to 4 maja 304 r. Legenda mówi, że ciało odnalazła Waleria i ze czcią pochowała. Z czasem nad jego grobem wybudowano klasztor i kościół Benedyktynów. Dziś św. Florian jest patronem archidiecezji wiedeńskiej.
Do Polski relikwie Świętego sprowadził w XII w. Kazimierz Sprawiedliwy. W krakowskiej dzielnicy Kleparz wybudowano ku jego czci okazały kościół. Podczas ogromnego pożaru, jaki w XVI w. zniszczył całą dzielnicę, ocalała jedynie ta świątynia - od tego czasu postać św. Floriana wiąże się z obroną przed pożarem i z tymi, którzy chronią ludzi i ich dobytek przed ogniem, czyli strażakami.
W licznych przydrożnych kapliczkach św. Florian przedstawiany jest jak rzymski legionista z naczyniem z wodą lub gaszący pożar.

CZYTAJ DALEJ

Ks. Węgrzyniak: miłość owocna i radosna dzięki wzajemności

2024-05-04 17:05

Archiwum ks. Wojciecha Węgrzyniaka

Ks. Wojciech Węgrzyniak

Ks. Wojciech Węgrzyniak

Najważniejszym przykazaniem jest miłość, ale bez wzajemności miłość nigdy nie będzie ani owocna, ani radosna - mówi biblista ks. dr hab. Wojciech Węgrzyniak w komentarzu dla Vatican News - Radia Watykańskiego do Ewangelii Szóstej Niedzieli Wielkanocnej 5 maja.

Ks. Węgrzyniak wskazuje na „wzajemność" jako słowo klucz do zrozumienia Ewangelii Szóstej Niedzieli Wielkanocnej. Podkreśla, że wydaje się ono ważniejsze niż „miłość" dla właściwego zrozumienia fragmentu Ewangelii św. Jana z tej niedzieli. „W piekle ludzie również są kochani przez Pana Boga, ale jeżeli cierpią, to dlatego, że tej miłości nie odwzajemniają” - zaznacza biblista.

CZYTAJ DALEJ

Pielgrzymi z diecezji bielsko-żywieckiej dotarli do Łagiewnik

2024-05-04 16:28

Małgorzata Pabis

    Do Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Krakowie Łagiewnikach w piątek 3 maja dotarła 12. Piesza Pielgrzymka diecezji bielsko-żywieckiej.

    Na szlaku, liczącym około stu kilometrów, 1200 pątnikom towarzyszyło hasło „Tulmy się do Matki Miłosierdzia”. Po przyjściu do Łagiewnik pielgrzymi modlili się w bazylice Bożego Miłosierdzia w czasie Godziny Miłosierdzia i uczestniczyli we Mszy świętej, której przewodniczył i homilię wygłosił bp Piotr Greger.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję