Reklama

Śladami "Króla Instrumentów" w Diecezji Legnickiej (1)

Dzisiejszym artykułem pragniemy zaprezentować cykl reportaży związanych z historią kościołów w diecezji. Jednak naszym nadrzędnym celem jest przedstawienie przepięknych instrumentów, jakie znajdują się w naszych kościołach - organów. Chcielibyśmy chociaż w niewielkim stopniu ukazać piękno i majestat "króla instrumentów".
Rozpoczynamy od kościoła pw. św. Jerzego i Matki Bożej Różańcowej w Wałbrzychu. Od 1966 r. proboszczem i dziekanem w tej parafii jest ks. prał. Julian Źrałko.

Niedziela legnicka 19/2003

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Kościół został zbudowany w latach 1896 -1899. Od 1945 r. stał się kościołem parafialnym dla wielu polskich rodzin, które osiedliły się w Wałbrzychu. Budowla z cegły, na planie krzyża łacińskiego, w stylu neoromańskim pięknie komponuje się w krajobraz, którego tłem jest góra Chełmiec, z krzyżem jubileuszowym na szczycie.
Jest to świątynia trójnawowa, z wnętrzem w stylu neogotyckim i filarowo-kolumnowym transeptem. Na przecięciu nawy głównej z transeptem wzniesiono wysoką wieżę, w której rozbrzmiewają 3 dzwony, poświęcone w 1972r. przez bp. Pawła Latuska. W prezbiterium, na jego tylnej ścianie, stoi odrestaurowany w 2002r. drewniany ołtarz w stylu neogotyckim. W 1962 r. odbyły się uroczystości intronizacji obrazu Matki Bożej Różańcowej, której dokonał bp Wincenty Urban. Dodano drugi tytuł kościołowi i od tego czasu w ołtarzu głównym znajduje się obraz św. Jerzego i Matki Bożej Różańcowej zwanej Białokamieńską. Obraz Matki Bożej przywiózł do parafii ks. Leon Jezierski (o. Anzelm). Twierdził, że obraz pochodzi z archidiecezji lwowskiej, z miejscowości Biały Kamień, w powiecie Złoczów. Przedstawia Najświętszą Maryję Pannę z Dzieciątkiem. Obraz cieszy się wielkim kultem, czczony jest pw. Matki Bożej Różańcowej, której święto przypada 7 października.
W latach 1969-71 wykonano szereg prac remontowych. W 1998 r. przebudowano prezbiterium i ustawiono nową, marmurową mensę (ołtarz), której konsekracji dokonał bp Tadeusz Rybak, zainstalowano ekologiczne ogrzewanie gazowe, założono nowe żyrandole oraz wstawiono pięć witraży. W 1999 r. odbył się uroczysty jubileusz 100-lecia poświęcenia kościoła pod przewodnictwem bp. Tadeusza Rybaka. W 1991r. kościół został wpisany do rejestru zabytków.
Nad wejściem głównym, w środkowej części chóru znajdują się organy. Zbudowane zostały w 1898r. przez firmę Schlag und Söhne ze Świdnicy - OPUS 516. Późnoklasycystyczny, jednokondygnacyjny, drewniany prospekt instrumentu zawarty jest w trzyczęściowej szafie organowej, w kolorze ciemnobrązowym. Wszystkie piszczałki ujęte są półkolistymi arkadami.
Jest to instrument o trakturze pneumatycznej. Traktura: są to wszystkie urządzenia, które mają za zadanie połączyć klawiaturę z zaworami wpuszczającymi powietrze do odpowiednich piszczałek. W skład traktury wchodzą m. in. przewody rurkowe, mieszki, przekaźniki, stożki. Na końcu traktury znajduje się wiatrownica. Jest to bardzo precyzyjne urządzenie w formie skrzyni, na której ustawione są piszczałki. Wiatrownica wpuszcza w odpowiednim czasie odpowiednią ilość powietrza do piszczałek.
Przed prospektem umieszczony jest wolno stojący kontuar. Zawiera on dwa manuały, liczące po 54 klawisze, o skali 1C - 5F (C - f3). Klawiatura pedału posiada 27 klawiszy, o skali 1C - 3D (C - d1). Nad II manuałem znajduje się 19 registrów (manubrii), które uruchamiają 14 głosów organowych. Należą do nich:
Zespół brzmieniowy manuału I: Bordun 16 I, Principal 8I, Hohlflöte 8 I, Octave 4 I, Mixtur 3 fach.
Zespół brzmieniowy manuału II: Gedackt 8 I, Schalmei 8 I, Aeoline 8 I, Principal 4 I, Fl. Travers4 I.
Zespół brzmieniowy pedału: Violon 16 I, Subbas 16 I, Octavbas 8 I, Cello 8 I.
Organy posiadają również urządzenia dodatkowe: Tutti (włączenie przy pomocy jednego registra wszystkich głosów instrumentu), Tremolo (urządzenie służące do rytmicznego zakłócania ciśnienia powietrza dopływającego do wiatrownicy, w efekcie powodujące wibracje dźwięku), połączenia Manual-Coppel, Pedal-Coppel zu I, Octav-Coppel zu I, wałek Crescendo.
Jeden miech magazynowy, fałdowy, obsługuje całość zespołu. Miech połączony jest z dmuchawą, która napędzana silnikiem elektrycznym wtłacza do niego sprężone powietrze.
W 1984 r. przeprowadzono kapitalny remont instrumentu, który wykonała Firma Organmistrzowska Stanisława Broszko i Bolesława Broszko z Tomisławia koło Bolesławca. W 1992 r. wykonano strojenie instrumentu.
Organy piszczałkowe są istotnym elementem wystroju kościoła, mają podtrzymywać i wzbogacać śpiew podczas liturgii i nabożeństw. Nie możemy przedstawić brzmienia instrumentów, ale chcieliśmy przybliżyć ich piękno zewnętrzne. Zapraszamy do kościoła św. Jerzego i Matki Bożej Różańcowej w Wałbrzychu do posłuchania "króla instrumentów".
Dziękujemy Księdzu Prałatowi Julianowi Źrałko za udostępnienie organów, materiałów zdjęciowych i okazaną nam pomoc w pracy nad niniejszym artykułem.

Składamy serdeczne podziękowania wszystkim Księżom, Organistom, którzy poświęcili swój czas, aby pomóc nam zebrać materiał do artykułów. Dziękujemy Służbie Ochrony Zabytków - Delegatura Wałbrzych za udostępnienie materiałów dotyczących architektury prospektów organowych. Dziękujemy ks. Piotrowi Dębskiemu i ks. Piotrowi Nowosielskiemu za udzieloną nam pomoc w przygotowaniu reportaży.
Autorzy

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2003-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Diecezja bydgoska: zmiany personalne 2024

2024-06-11 14:20

[ TEMATY ]

zmiany księży

zmiany kapłanów

Karol Porwich/Niedziela

Ordynariusz diecezji bydgoskiej bp Krzysztof Włodarczyk dokonał zmian personalnych wśród duchowieństwa diecezji bydgoskiej.

Z dniem 3 czerwca:

CZYTAJ DALEJ

Nowenna do Matki Bożej rozwiązującej węzły!

[ TEMATY ]

modlitwa

nowenna

Karol Porwich/Niedziela

Zachęcamy do odmawiania Nowenny do Matki Bożej rozwiązującej węzły. Już od dziś poświęć kilka minut w Twoim życiu i zwróć swą twarz ku Tej, która zdeptała głowę szatanowi.

1. Znak krzyża

CZYTAJ DALEJ

Prezydent Andrzej Duda o bł. ks. Michale Rapaczu: wzór odwagi głoszenia prawdy nawet w obliczu prześladowań

2024-06-15 15:41

[ TEMATY ]

Andrzej Duda

Ks. Michał Rapacz

Karol Porwich/Niedziela

Prezydent Andrzej Duda

Prezydent Andrzej Duda

„Tragiczny los, jaki go spotkał, budzi głęboki smutek, ale jego posługa kapłańska i całe, niespełna 42-letnie, życie są wspaniałym świadectwem niezłomnego ducha. Ksiądz Michał Rapacz, który walczył o godność ludzką, stanowi wzór odwagi głoszenia prawdy nawet w obliczu prześladowań” - napisał prezydent Andrzej Duda w liście skierowanym do uczestników uroczystości beatyfikacyjnych proboszcza z Płok, które odbyły się dziś w krakowskich Łagiewnikach.

List w imieniu Andrzeja Dudy w Bazylice Bożego Miłosierdzia odczytał Zastępca Szefa Kancelarii Prezydenta Piotr Ćwik. Prezydent zaznaczył, że dzisiejsza uroczystość w krakowskich Łagiewnikach przypomina o cierpieniach licznych polskich duchownych, zakonników i świeckich ludzi Kościoła prześladowanych w okresie komunizmu. „Męstwo i patriotyzm ks. Michała Rapacza stawiają go w długim rzędzie tych, którzy w duchowej walce o wolność zapłacili cenę najwyższą” - podkreślił prezydent wymieniając w tym kontekście także bł. ks. Jerzego Popiełuszkę, bł. ks. Władysława Findysza, bł. s. Marię Paschalis Jahn i jej 9 towarzyszek ze zgromadzenia elżbietanek.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję