Reklama

Niedziela Sosnowiecka

Bo piękno na to jest, by zachwycało

Pisał wielki poeta polski Cyprian Kamil Norwid: „Bo piękno na to jest, by zachwycało/ Do pracy – praca, by się zmartwychwstało”. W słowach tych zawiera się ważne stwierdzenie, że skoro „kształtem miłości jest piękno”, to jest ono zawsze praktyczne, a uzyskuje się je przez pracę i poświęcenie. Zasada ta w doskonały sposób sprawdza się w pięknie zabytków prastarego Siewierza, a szczególnie kiedy nawiedzimy kościół parafialny pw. św. Macieja Apostoła

Niedziela sosnowiecka 36/2014, str. 4-5

[ TEMATY ]

sztuka

kultura

Archiwum parafii

Świątynia parafii pw. św. Macieja Apostoła w Siewierzu

Świątynia parafii pw. św. Macieja Apostoła w Siewierzu

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Pierwsza wzmianka opisująca siewierską świątynię pochodzi z I połowy XV wieku. Kościół składał się wówczas z murowanego prezbiterium i drewnianej nawy, którą przed 1598 r. przebudowano na murowaną. Obecny wygląd otrzymał w latach 1782-84 z inicjatywy biskupa krakowskiego, księcia siewierskiego Kajetana Sołtyka. Przeprowadzone wtedy prace nadały kościołowi barokowo-klasycystyczny wygląd. Świątynia została uroczyście poświęcona (konsekrowana) 9 września 1883 r. przez biskupa kieleckiego Tomasza Kulińskiego.

Parafia pw. św. Macieja Apostoła w Siewierzu swymi początkami sięga czasów średniowiecza. Początkowo ośrodkiem parafialnym był kościół pw. św. Jana Chrzciciela, natomiast świątynia pw. św. Macieja Apostoła była jego filią. Na podstawie bulli papieskiej z 1424 r. prawo patronatu nad kościołem sprawował Klasztor Norbertanek z Czarnowąsów.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Reklama

Na terenie parafii znajduje się również godny uwagi kościół pw. św. Jana Chrzciciela z przełomu XI i XII wieku. Usytuowany w obrębie cmentarza grzebalnego, pierwotnie znajdował się w granicach lub w obrębie wałów grodu siewierskiego. Jednonawowa budowla wzniesiona została z ciosów piaskowca. Jest ona orientowana i zamknięta od wschodu absydą, a od zachodu emporą. Posiada wtórne kolebkowe sklepienie. Budowla siewierska należy do grupy jednoprzestrzennych kościołów emporowych, które wznoszono głównie w ośrodkach władzy kasztelańskiej. Oprócz tej świątyni znajduje się tu również kościół szpitalny pw. św. Barbary i św. Walentego wybudowany w 1618 r. w miejscu drewnianej świątyni z XVI wieku. Przy kościele, od XVII do XVIII wieku odbywały się sejmiki szlachty Księstwa Siewierskiego. Został on uroczyście poświęcony (konsekrowany) 17 września 1713 r. przez biskupa krakowskiego Kazimierza Łubieńskiego.

Więcej informacji na temat dziejów i życia siewierskiej parafii pw. św. Macieja Apostoła można przeczytać na nowej stronie internetowej: www.parafiasiewierz.wiara.org.pl. Znajdziemy tam m.in. bogatą dokumentację fotograficzną oraz obraz aktualnych wydarzeń dotyczących pracy duszpasterskiej.

Skarbiec sztuki sakralnej

Reklama

Wnętrze parafialnego kościoła to prawdziwy skarbiec sztuki sakralnej. Po przebudowie w latach 1782-84 z inicjatywy biskupa krakowskiego Kajetana Sołtyka, o czym była już mowa wcześniej, świątynia nabrała cech barokowo-klasycystycznych. Przykuwającym uwagę przykładem takiego rozwiązania jest ołtarz główny z obrazem patrona parafii św. Macieja Apostoła i figurami świętych Augustyna, Piotra, Pawła i Ambrożego oraz aniołów, usytuowane w prezbiterium ołtarze boczne św. Franciszka z obrazem Matki Bożej z Dzieciątkiem i św. Józefa. Ponadto przy tęczy, po obu stronach prezbiterium znajdują się ołtarze poświęcone Świętej Rodzinie i Jezusowi Miłosiernemu. W kaplicach zaś na uwagę zasługuje obraz Matki Boskiej Szkaplerznej oraz grupa Chrystusa Ukrzyżowanego z Matką Bożą Bolesną. Dopełnieniem całości wystroju wnętrza jest ozdobna ambona z alegorycznie ukazanymi rzeźbami cnót, aniołów i sceną z Przypowieści o Siewcy. Analogicznie po drugiej stronie umieszczona została nastawa chrzcielnicy z rzeźbiarskim wyobrażeniem Adama i Ewy, chrztu w Jordanie, Boga Ojca i aniołów oraz sceną z przedstawieniem grzechu pierworodnego. Pod nastawą znajduje się kamienna, renesansowa chrzcielnica (kropielnica) z 1613 r. Nie sposób nie wspomnieć o chórze muzycznym z rokokowym parapetem, późnobarokowych konfesjonałach z II połowy XVIII wieku, czy późnoklasycystycznym fotelu z XVIII wieku pochodzącym z siewierskiego zamku.

Ocalić od zapomnienia

Od kilkunastu lat trwają prace remontowe przy świątyni. Z inicjatywy poprzedniego proboszcza ks. Józefa Dawczyńskiego wykonano nowe metalowe konstrukcje wież oraz pokryto blachą miedzianą dach i odnowiono mury zewnętrzne. Obecnie, dzięki zabiegom i zaradności ks. proboszcza Jana Lubienieckiego, trwają prace we wnętrzu kościoła. Prace te realizowane są dzięki wsparciu finansowemu Spółki dla Zagospodarowania Wspólnoty Leśno-Gruntowej w Siewierzu. Dysponuje ona obszarami leśnymi i innymi gruntami od niepamiętnych czasów, ale pierwszym historycznym potwierdzeniem tego jest „Przywilej Biskupa Krakowskiego i Księcia Siewierskiego Jana Konarskiego z 10 listopada 1523 r.”. Przywilej ten i późniejsze, a obecnie ustawa z 29 czerwca 1963 r. o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych potwierdzają, że dobra te są wspólnymi gruntami mieszczan (mieszkańców) Siewierza, a więc nie stanowią ani własności gminy jako osoby prawnej, ani też nie stanowią tzw. mienia gromadzkiego. Na mocy ustawy gruntami tymi zarządza Wspólnota Gruntowa działająca obecnie, jak wspomniano wyżej, w formie Spółki Leśno-Gruntowej. – Osiągnięcia tej wspólnoty są tak bardzo znaczne, że wyróżnia się ona spośród bardzo wielu innych podobnych organizacji w naszym kraju swymi osiągnięciami ekonomicznymi i kulturalnymi. Siewierzanie odnoszą z tej swej działalności korzyści, których również nie można uznać za zwyczajne – podkreśla Władysław Bugajski. Trudno wymienić tu wszystkie formy działalności tej Spółki, ale znaczną inwestycją jest m.in. zakup siewierskiego zamku, nieodpłatne udostępnienie terenu pod budowę kanalizacji deszczowej i komunalnej, korzystanie z jej terenów na ułożenie sieci światłowodowej na terenie miasta, podarowanie terenu pod Ośrodek Zdrowia, Szpital Chorób Płuc, Dom Książki czy boiska sportowe oraz widoczne wsparcie prac budowlanych i restauracyjnych zarówno w parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa, jak i w parafii św. Macieja Apostoła w Siewierzu. Z życzliwości Spółki korzysta działające na terenie gminy Siewierz Stowarzyszenie Bank Życzliwych Serc, młodzież uczestnicząca w licznych szkolnych konkursach oraz festiwalu piosenki obcojęzycznej. Obecnie dzięki wsparciu finansowemu Spółki realizowane są kolejne etapy prac renowacyjnych ołtarzy bocznych i ołtarza głównego. To, co zostało już wykonane, jak restauracja ambony, chrzcielnicy, ołtarzy przytęczowych i mniejszych obiektów wyposażenia wnętrza cieszy nie tylko zwiedzających kościół, ale jest chlubą mieszkańców miasta, którzy z tak wielką troską towarzyszą oraz wspierają materialnie te realizowane prace. Siewierska świątynia pięknieje z dnia na dzień, a to twórcze piękno zbliża do Boga, w myśl zasady: „Per artem ad Deum” („Przez sztukę do Boga”).

– Aby głosić orędzie, które powierzył mu Chrystus, Kościół potrzebuje sztuki. Musi bowiem sprawiać, aby rzeczywistość duchowa, niewidzialna, Boża, stawała się postrzegalna, a nawet w miarę możliwości pociągająca. Musi zatem wyrażać w zrozumiałych formułach to, co samo w sobie jest niewyrażalne. Piękno jest kluczem tajemnicy i wezwaniem transcendencji. Zachęca człowieka, aby poznał smak życia i umiał marzyć o przyszłości (Jan Paweł II, List do artystów, 4 kwietnia 1999 r.).

2014-09-03 16:12

Ocena: +1 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Dla Boga, Ojczyzny i Kościoła

Niedziela Ogólnopolska 39/2012, str. 36-37

[ TEMATY ]

sztuka

pomnik

PAWEŁ WYSOKI

Sienkiewiczowski Pomnik Matki i Syna

Sienkiewiczowski Pomnik Matki i Syna
Piękna i wzruszająca uroczystość w promieniach letniego jeszcze słońca odbyła się 5 września 2012 r. w Okrzei (powiat łukowski). Tam, gdzie znajduje się mogiła rodzicielki autora „Quo vadis?” - Stefanii z Cieciszowskich, został poświęcony przez prymasa seniora kard. Józefa Glempa i biskupa siedleckiego Zbigniewa Kiernikowskiego monumentalny pomnik Matki i Syna, wzniesiony z inicjatywy prof. Lecha Ludorowskiego, prezesa Towarzystwa im. Henryka Sienkiewicza Zarząd Główny w Lublinie, dzięki środkom uzyskanym od rodaków z kraju i z zagranicy. Jak zaznaczył pomysłodawca dzieła - prof. Lech Ludorowski, jest to pomnik oryginalny pod każdym względem. Pierwszy w naszej Ojczyźnie religijny monument Sienkiewiczowski. Interesujące dzieło sztuki zaprojektowane i wykonane przez artystę rzeźbiarza Witolda Marcewicza, swoją urodą dorównujące najpiękniejszym pomnikom w Rzymie i Szczawnicy, autorstwa prof. Czesława Dźwigaja. Należy do największych i najbardziej udanych w całej galerii 21 pomników Sienkiewiczowskich. Wyraża wiele. Przede wszystkim ukazuje matkę, która przekazała talent pisarski Henrykowi, dlatego jego słowa z roku 1900: „Matce mojej zawdzięczam pociąg do literatury” - zostały wyryte na jednej z czterech tablic na potężnym cokole. Drugą wykutą w piaskowcu postacią jest chłopiec, jeszcze gimnazjalista, w objęciu matczynego ramienia pochylający się nad otwartą księgą na kolanach matki - pani Stefania była bowiem pierwszą nauczycielką przyszłego noblisty. Dwa zespolone wspólnym ramieniem krzyże sugerują, że ten chłopiec, któremu matka przekazuje wiarę, będzie w przyszłości wielkim pisarzem katolickim, wiernym Bogu i Ojczyźnie. Towarzystwo im. Henryka Sienkiewicza wzniosło pomnik Matki i Syna oraz odnowiło skromną płytę nagrobną Stefanii Sienkiewiczowej w miejscu szczególnie ważnym dla tradycji i kultury narodu polskiego. Jest to przestrzeń sakralna, miejsce pamięci, do którego dążą wycieczki krajowe i z różnych stron świata. Tym samym został zrealizowany szlachetny zamysł prof. Ludorowskiego, by to miejsce poddać gruntownej renowacji i podkreślić jego znaczenie pomnikiem godnym świetlanej pamięci Macierzy autora „Trylogii”. Cel został osiągnięty po 4 latach bardzo trudnych, niesłychanie złożonych, skomplikowanych starań oraz wielu niespodziewanych trudności i przykrych wydarzeń. Tak oto szlak pielgrzymi w Okrzei - od kościoła Świętych Apostołów Piotra i Pawła (zbudowanego finansowym i organizacyjnym wysiłkiem prababki pisarza), przez cmentarz parafialny i mogiłę matki, do kopca z pięknym popiersiem Sienkiewicza - zyskał wyjątkowo wartościowy obiekt o wielkich walorach religijno-patriotycznych, estetycznych, historycznych, edukacyjnych, który skłania do refleksji modlitewnej, kontemplacji i nauki. Nowy pomnik w Okrzei, będąc wyrazem hołdu składanego „zasłużonej dla Polski Matce” - jak czytamy na tablicy frontowej - sławi jednocześnie zasługi jej wielkiego syna. Właśnie służba Henryka Sienkiewicza dla narodu polskiego i wszystkich ludzi w imię miłości Ojczyzny, chrześcijańskiej miłości bliźniego i godności każdego człowieka stanowiła najczęstszy motyw wystąpień podczas uroczystości. Prymas senior kard. Józef Glemp w słowie kończącym Mszę św. powiedział dobitnie: - On odsłaniał nam Polskę. Odsłonił w sposób szczególny w tej przeszłości, kiedy trzeba było dawać życie za Ojczyznę. Sam potrafił służyć, kiedy przyszła wielka bieda i polityczna niepewność. Opierając swoją homilię na wskazaniu św. Pawła: „Jesteśmy sługami”, bp Zbigniew Kiernikowski uczynił Sienkiewicza wzorem człowieka dającego siebie dla drugich i w ten sposób odkrywającego siebie w Bogu. W uzasadnieniu twierdzenia, iż twórca „Quo vadis?” miał wyczucie nie tylko spraw ludzkich i ojczystych, ale i Bożych, Ksiądz Biskup zacytował znamienną wypowiedź Sienkiewicza o książce Ernesta Renana „Żywot Jezusa”: „(...) kto by stracił wiarę, ten by ją mógł odzyskać widząc, jak ten, rozumny zresztą, filister chce, a nie może dostroić się do przedmiotu, który go przewyższa, tak jak np. Alpy przewyższają jakieś narzędzie geometryczne, którymi się je mierzy”. W poprzedzającym Mszę św. wystąpieniu krajowy duszpasterz środowisk twórczych ks. Wiesław Niewęgłowski nakreślił warunki historyczne działalności Henryka Sienkiewicza i już na wstępie uroczystości skłonił ponad 2 tys. przybyłych do Okrzei rodaków z całego kraju do uzmysłowienia sobie, jak bardzo Polacy potrzebują takich wodzów duchowych jak Sienkiewicz, by wokół nich się jednoczyć wobec zagrażającej Polsce (tak często w historii) polityki europejskiej. Istotę postawy służby oraz misji narodowej autora „Potopu” pięknie i najdobitniej wyraził prof. Ludorowski tekstami na tablicy memoratywnej pomnika i w akcie erekcyjnym, uroczyście podpisanym i odczytanym w świątyni, a następnie zaniesionym w procesyjnym przemarszu i wmurowanym w fundament monumentu: „Wielki Polak, niezłomny patriota, wielbiący Boga krzewiciel świętej wiary, pisarz katolicki, wierny syn Kościoła, konfrater Ojców Paulinów na Jasnej Górze, człowiek wyjątkowej dobroci i szlachetności, współtwórca Niepodległej Ojczyzny. Klasyk literatury narodowej, autor nieśmiertelnych nowel i powieści - arcydzieł obecnych trwale w kulturze ludzkości. Pierwszy wśród polskich i słowiańskich pisarzy uhonorowany Nagrodą Nobla. Dla swoich wiekopomnych zasług dla Ojczyzny w czasach niewoli przez współczesnych słusznie nazywany Hetmanem Duchowym Polaków i Wielkim Jałmużnikiem Narodu. Niech Jego imię, czyny i dzieła będą błogosławione i pozostaną dla potomnych wiecznym źródłem szlachetności, narodowej dumy i siły”. Rzesza wiernych, przedstawiciele duchowieństwa i władz państwowych, liczne delegacje szkół oraz instytucji z 50 sztandarami, tudzież potomkowie pisarza byli świadkami doniosłego wydarzenia kulturalnego. Spełniło się pragnienie prezesa Towarzystwa im. H. Sienkiewicza, by odsłonięcie pomnika Matki i Syna stało się „ogólnopolskim świętem narodowym, łączącym Polaków”. Wśród przyjezdnych z odleglejszych stron byli reprezentanci powiatu i miasta Częstochowy, tak znamiennie wpisanej w twórczość i życie naszego Noblisty. Do Okrzei wspólnie udali się autokarem uczniowie placówek Sienkiewiczowskich: Zespołu Szkół z Rzerzęczyc, Szkoły Podstawowej nr 14 i IV Liceum Ogólnokształcącego - jednej z najstarszych w kraju szkół Sienkiewiczowskich.
CZYTAJ DALEJ

Ten, który umrze i zmartwychwstanie, rzeczywiście jest Synem Bożym

2025-03-10 13:28

[ TEMATY ]

homilia

rozważania

Grażyna Kołek

Rozważania do Ewangelii J 7, 1-2.10.25-30.

Piątek, 4 kwietnia, Wielki Post
CZYTAJ DALEJ

W Sejmie zarejestrowany został Komitet Inicjatywy Obywatelskiej „religia-etyka”

2025-04-05 10:59

[ TEMATY ]

religia

etyka

Adobe Stock

W Sejmie zarejestrowany został Komitet Inicjatywy Obywatelskiej „religia-etyka”. Katecheci ruszają więc ze zbiórką podpisów - informuje Radio Maryja.

Resort edukacji próbuje wypchnąć religię z polskich szkół. Zajęcia od 1 września mają odbywać się raz w tygodniu, na pierwszej lub ostatniej godzinie lekcyjnej. Ucierpią na tym nie tylko katecheci, bo tysiące z nich starci pracę, ale przede wszystkim uczniowie.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję