W homilii, starając się odpowiedzieć na pytanie, co młodzi zabierają ze sobą do domu po spotkaniu w stolicy Portugalii, Ojciec Święty wskazał na potrzebę światła, którym jest sam Pan Jezus. Zaznaczył, że Kościół i świat oczekują od młodych, aby byli „młodymi jaśniejącymi, którzy wszędzie niosą światło Ewangelii i zapalają promienie nadziei w mrokach naszych czasów”. Dzieje się tak, kiedy przyjmujemy Jezusa i uczymy się miłować tak, jak On. „Wy, młodzi, możecie tak kochać i przełamywać pewne mury, pewne uprzedzenia, wnosząc w świat światło miłości, która zbawia. Obyście zawsze jaśnieli tą miłością, jaśnieli Jezusem, «światłością świata» (J 8, 12) – zachęcił Franciszek.

Następnie papież zachęcił młodych do słuchania Jezusa, rozmowy z Nim, czytania Jego Słowa i wprowadzania je w czyn. „Wsłuchiwanie się w Pana, pozostawanie otwartymi na Jego niespodzianki, czyni z nas ludzi, którzy są również zdolni do słuchania siebie nawzajem, do słuchania rzeczywistości, która nas otacza, innych kultur, cierpiącego głosu ubogich i najsłabszych, krzyku zranionej i wykorzystywanej Ziemi” – wskazał Ojciec Święty.

Franciszek zaznaczył, że jeśli pielęgnujemy światło Jezusa i Jego słowa, możemy iść przez życie każdego dnia z sercem wolnym od lęku. Podkreślił, że młodym żywiącym wielkie aspiracje Jezus mówi: „Nie lękajcie się!”. Przytoczył słowa św. Jana Pawła II wypowiedziane przed 23 laty w Rzymie, zachęcającego młodych, by nie lękali się zawierzenia swego życia Jezusowi.

„Patrzy teraz na was sam Jezus, Ten, Który was zna i odczytuje wasze wnętrze: patrzy w wasze serca, uśmiecha się do was i powtarza wam, że miłuje was zawsze i bezgranicznie. Zawsze i bezgranicznie. Idźcie więc i zanieście wszystkim promienny uśmiech Boga! Idźcie i bądźcie świadkami radości wiary, nadziei, która rozgrzewa wasze serca, miłości, którą wnosicie we wszystko. Jaśniejcie światłem Chrystusa. Słuchajcie Go, abyście i wy stali się światłością świata. I nie lękajcie się, bo Pan was miłuje i idzie obok was. Z Nim życie zawsze się odradza” – powiedział papież na zakończenie swej homilii.

Modlitwę Wiernych odmówiono w siedmiu językach. Po portugalsku proszono „za Kościół, święty lud Boży, aby za przykładem Maryi, pierwszej uczennicy i misjonarki Ewangelii, był dla ludzkości świadectwem wiary jaśniejącej i przejrzystej oraz płodnym nasieniem jedności i nadziei”. W drugim wezwaniu – po chińsku – modlono się „za papieża Franciszka i za wszystkie sługi Ewangelii, aby spotykając przeobrażające piękno przemienionego Pana Jezusa, mogli odważnie dzielić się darem Jego miłości z tymi, którzy Go nie znają”.

Trzecie wezwanie – po polsku – stanowiła modlitwa „za rządzących naszymi państwami, aby, pozwalając przemienić się przez Jezusa Chrystusa, przyczyniali się swoim życiem do budowania bratniej społeczności, w której panują sprawiedliwość, prawda i pokój”.

Czwarte wezwanie wypowiedziano po angielsku „za chorych, bezrobotnych, zmarginalizowanych lub przeżywających trudności, aby Duch Święty ich pocieszył i przemienił ich serca, aby pomógł im wzrastać w wierze, nadziei i miłości oraz aby znaleźli pocieszenie w miłującej trosce swych braci i sióstr”. Po arabsku modlono się „za narody umęczone przemocą i wojnami, aby świat przyjął pokój Boży i kroczył zawsze drogą dialogu i przebaczenia, a nie konfliktu i nienawiści”.

Po niemiecku wypowiedziano prośbę „za młodych uczestników Światowego Dnia Młodzieży, aby wsłuchani w Ewangelię i pociągnięci pięknem Pana Jezusa, oddawali się budowaniu własnej przyszłości, niosąc nadzieję i radość Kościołowi i światu” i po włosku zabrzmiała modlitwa „za nas zebranych na sprawowaniu [tej] Eucharystii, abyśmy – ufając odważnie Słowu Bożemu i umocnieni Chlebem Życia – stawali się zaczynem światła i nadziei pośród braci”.

W podziękowaniu skierowanym do papieża Franciszka na początku Mszy św. patriarcha Lizbony kard. Manuel Clemente podkreślił, że kończące się Światowe Dni Młodzieży w Lizbonie "zostaną zapamiętane jako decydujący moment dla pokolenia, które będzie budować piękniejszy i bardziej braterski świat". Przypomniał, że Ojciec Święty od początku pragnął, aby to spotkanie było "okazją do spotkania i zachętą do solidarności i budowania świata, będącego w stanie lepiej odpowiedzieć na słuszne dążenia wszystkich, których pandemia ograniczyła i oddaliła od siebie nawzajem i siebie samych". Patriarcha Lizbony, który był głównym odpowiedzialnym za organizację ŚDM, podziękował papieżowi Franciszkowi za jego nieustającą życzliwość i zachęty podczas, niepozbawionych trudów przygotowań i zapewnił, że Lizbona nigdy nie przestanie być mu wdzięczna i nie przestanie modlić się w jego intencji. "Wszyscy chłonęliśmy twoje słowa zachęty, tak sugestywne i inspirujące. A podczas tej Mszy św. wszyscy łączymy się z tobą, dziękując Bogu za ŚDM Lizbona 2023" - zapewnił.

Na zakończenie Mszy św. kard. Kevin Farrell, prefekt Dykasterii ds. Świeckich, Rodziny i Życia, w krótkich słowach, skierowanych do Ojca Świętego, wyraził wdzięczność za hojność, z jaką tysiące młodych ludzi odpowiedziały na papieskie wezwanie by na wzór Maryi powstać do nowego życia. „Tak! Młodzi ludzie powstali. Zaczęli szukać drogi, prowadzącej do Jezusa Chrystusa i drugiego człowieka. Wspólnie z Następcą Piotra świętowali wiarę i dali świadectwo miłości Chrystusa, która tętni w ich sercach – mówił. – Jesteśmy wdzięczni, ponieważ młodzi ludzie stali się pielgrzymami pokoju w czasie gdy tak wiele, zbyt wiele wojen toczy się wciąż w wielu częściach świata.

Prefekt Dykasterii koordynującej przygotowania do Światowych Dni Młodzieży wyraził też wdzięczność dla tych wszystkich, którzy, nie zraziwszy się pandemią, kontynuowali przygotowania do tego spotkania. „Fundamentem było dla nas wszystkich potężne wstawiennictwo Matki Bożej Fatimskiej, która z matczynym sercem czekała na tej ziemi na tak wiele swoich dzieci” – mówił.

Przekazując Ojcu Świętemu wyrazy bliskości także ze strony tych, którzy nie mogli być obecni w Lizbonie, podziękował mu za jego słowa nadziei i ciągłe przypominanie o tym, że drogi pokoju i pojednania w świecie są możliwe. Prosząc o błogosławieństwo dla młodych pielgrzymów, powracających z Lizbony, aby „’dobry pośpiech’ Maryi popychał ich do niesienia wszystkim ludziom Jezusa Chrystusa, a Duch Święty umacniał ich w kolejnych latach jako wiernych pielgrzymów nadziei”.

Papież wręczył pamiątkowe krzyże 37. ŚDM przedstawicielom młodzieży z pięciu kontynentów.

Przemawiając przed modlitwą „Anioł Pański” Ojciec Święty ogłosił, że Światowe Dni Młodzieży odbędą się w 2025 roku w Rzymie, aby wspólnie świętować Jubileusz Młodzieży oraz w 2027 roku w stolicy Korei Południowej – Seulu.

Franciszek podziękował patriarsze Lizbony, kardynałowi Manuelowi Clemente, a także przedstawicielom władz za umożliwienie spotkania młodych w stolicy Portugalii. Podziękował również Dykasterii do spraw Świeckich, Rodziny i Życia, wolontariuszom oraz „patronom tego wydarzenia: przede wszystkim Janowi Pawłowi II, który powołał do życia Światowe Dni Młodzieży”.

Dziękując młodym papież zachęcił ich do utrwalenia najpiękniejszych chwil. Pozdrowił też tych, którzy nie mogli przybyć do Lizbony, ale uczestniczyli w inicjatywach organizowanych w swoich krajach przez konferencje biskupów i diecezje. „Odczuwam wielki smutek z powodu umiłowanej Ukrainy, która nadal tak bardzo cierpi. Przyjaciele pozwólcie mnie, starszemu, podzielić się z wami młodymi marzeniem, które noszę w sobie: jest to marzenie o pokoju, marzenie młodych ludzi modlących się o pokój, żyjących w pokoju i budujących pokojową przyszłość” – wyznał Ojciec Święty.

Zachęcił młodych, by po powrocie do domu nadal modlili się o pokój. „Jesteście znakiem pokoju dla świata, świadkami tego, jak narodowości, języki i historie mogą łączyć, a nie dzielić. Jesteście nadzieją na inny świat. Dziękuję wam za to. Idźcie naprzód!” – zachęcił Franciszek.

Przed błogosławieństwem poprosił jeszcze o modlitwę za ofiary osunięcia się ziemi w Gruzji, które miało miejsce 2 dni temu.

Wraz z papieżem Eucharystię koncelebrowało 700 biskupów i 10 tys. księży. Byli m. in. prezydent Portugalii Marcelo Rebelo de Sousa, premier António Costa oraz małżonka prezydenta RP, Agata Kornhauser-Duda.

Z Parku Tagu papież pojechał do nuncjatury apostolskiej na obiad. Po południu, przed odlotem do Rzymu, Franciszek spotka się z wolontariuszami ŚDM na „Passeio marítimo” – „Promenadzie nadmorskiej” w Algés.