Reklama

Niedziela Częstochowska

Na Podolu, w Kazachstanie i w Częstochowie

13 kwietnia przypada 71. rocznica drugiej deportacji Polaków w głąb ZSRR. Z tej racji wspominamy burzliwe losy Sybiraczki Adolfiny Wasilkowskiej i jej rodziny, która powojenne lata życia spędziła w Częstochowie wraz z mężem i córkami.

[ TEMATY ]

Częstochowa

71. rocznica drugiej deportacji w głąb ZSRR

Mateusz Zimny

Adolfina Wasilkowska (1925 – 2021)

Adolfina Wasilkowska 
(1925 – 2021)

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Jedną z wywiezionych do Kazachstanu 13 kwietnia 1940 r. była Adolfina Wasilkowska. Przyszła ona na świat 8 lipca 1925 r. w Załoźcach, miasteczku leżącym na wschodnich rubieżach Rzeczypospolitej, w ówczesnym województwie tarnopolskim. Ojciec, Jakub, pełnił urząd burmistrza, a matka, Helena, zajmowała się domem. Adolfina, najmłodsza z trójki rodzeństwa, do końca życia wspominała Załoźce jako szczęśliwą krainę dzieciństwa. Tam ukończyła siedmioklasową szkołę, gdzie była wójtem klasy.

Gdy we wrześniu 1939 r. Armia Czerwona zaatakowała Polskę, Jakub odrzucił propozycję współpracy z sowieckim okupantem i objęcia urzędu burmistrza, za co został aresztowany i skazany na 20 lat ciężkich robót w kopalni w głębi Rosji. Wyrzucona z domu rodzina znalazła schronienie na plebanii. 13 kwietnia 1940 r. Ada, wraz z matką i braćmi, została wywieziona do Kazachstanu. Trwający kilkanaście dni transport był istną gehenną. To tam, na kazachstańskich stepach w okolicy Pawłodaru, przyszło jej spędzić 6 lat życia. To tam spędziła całą młodość.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Gdy w 1942 r. na terenach Związku Sowieckiego zaczęto tworzyć Armię Polską na Wschodzie, bracia Ady – Alojzy i Wacław – wstąpili do polskiego wojska. Starszy, Lojzek, zmarł na Tyfus w mieście Mitaniu w Uzbekistanie. Jego młodszy brat Wacław, już na Bliskim Wschodzie odnalazł swojego ojca, który zwolniony z kopalni w Karagandzie również dotarł do Armii. Razem przeszli cały szlak bojowy Armii Andersa, przez Monte Cassino, aż do Londynu, gdzie rozeszły się ich drogi. Nie wrócili do zniewolonej przez komunistów Polski. Wacław, wraz z żoną Adeleide, Greczynką, którą poznał i poślubił w Rzymie, wyjechał do Argentyny, a następnie do Kanady. Ojciec pojechał do rodziny swojej żony do Pittsburgha w USA. Nigdy więcej nie miał już zobaczyć najbliższych. Zmarł na obczyźnie w 1964 r.

Ada została z matką w Kazachstanie aż do 1946 r. Wróciły do nowej, nieznanej Polski. Nigdy więcej nie zobaczyły rodzinnych stron na Podolu. Znalazły się w Bytomiu, gdzie Ada poznała swojego przyszłego męża, Zbigniewa Wasilkowskiego. On także był zesłany do Kazachstanu, wraz ze swoją matką, Zofią z Krynickich h. Korab i siostrą Barbarą. Zbigniew Zmarł nagle, w styczniu 2013 r., w wieku 85 lat.

Reklama

Brat Ady, Wacław, aktywnie działał w stowarzyszeniu kombatantów w Toronto. Kilkakrotnie brał udział w uroczystościach pod Monte Cassino. Zmarł w Rzymie 31 lipca 2019 r., w wieku 98 lat. Urna z jego prochami spoczęła obok prochów ukochanej matki na częstochowskim cmentarzu na Kulach.

Ada swoje powojenne życie spędziła w Częstochowie, z mężem i córkami. Dzieliła czas między życie rodzinne i opiekę nad dziećmi a pracę zawodową. Po studiach ekonomicznych pracowała w częstochowskiej hucie, a następnie poświęciła się pracy pedagogicznej. Troszczyła się o pamięć o zesłańcach, opowiadając o losach Sybiraków uczniom częstochowskich szkół. W 1994 r. za zasługi w działalności na rzecz organizacji kombatanckich została odznaczona Krzyżem Zasługi.

Jeszcze na krótko przed śmiercią, która zaskoczyła wszystkich, pisała wiersze i wspomnienia. Do ostatniej chwili była pod każdym względem aktywnym, pełnym poświęcenia, kreatywnym i wyjątkowo pogodnym człowiekiem. Taką pozostanie w pamięci tych, którzy mieli szczęście ją poznać.

Zmarła 11 stycznia 2021 r. w Częstochowie. Jej pogrzeb odbył się 6 marca w częstochowskim kościele Najświętszego Imienia Maryi. Podczas uroczystości pogrzebowej na cmentarzu św. Rocha bp Andrzej Przybylski mówił: – Życie Ady – bo tak nazywali ją najbliżsi i przyjaciele – i jej najbliższych jak w soczewce skupia losy Polski ostatniego stulecia. – To co spajało i łączyło, a przede wszystkim dodawało sił i budowało tożsamość w życiu pani Ady bez względu na okoliczności, była ta prawda, że jej ziemią jest Pan. I tam, na Podolu, i tam, w Kazachstanie, i tutaj, w Częstochowie. I ta ziemia, ta skała, pozwalała przechodzić trudności i być kobietą radosną, pełną nadziei, mierzącą się z trudami życia, a po ludzku życie jej nie rozpieszczało. Ale nie pamiętam jej załamanej, smutnej, pamiętam ją zawsze pocieszającą pomagającą. Nawet kiedy była już w podeszłym wieku, nie pozwoliła się obsłużyć, zawsze służyła innym.

2021-04-12 12:20

Ocena: +2 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Pomorskie/ Podczas ćwiczeń WOT zaginął karabin wyborowy BOR

2024-05-13 18:48

[ TEMATY ]

Wojska Obrony terytorialne

Biuro Prasowe Dowództwa WOT

Żandarmeria Wojskowa i Służba Kontrwywiadu Wojskowego prowadzi postępowanie wyjaśniające w sprawie zagubienia karabinu BOR - poinformowało Dowództwo Obrony Terytorialnej. Do zdarzenia doszło podczas ćwiczeń 7. Pomorskiej Brygady Wojsk Obrony Terytorialnej.

Informację o zagubieniu karabinu wyborowego BOR jako pierwszy przekazał Onet.pl. Według ustaleń portalu, żołnierze 71. Batalionu Lekkiej Piechoty z Malborka wrócili z poligonu bez karabinu wyborowego BOR, którego używali podczas szkolenia na poligonie w Tczewie.

CZYTAJ DALEJ

10 mało znanych faktów o objawieniach w Fatimie

[ TEMATY ]

Fatima

objawienia fatimskie

Family News Service

Karol Porwich/Niedziela

Maryja ukazywała się w Fatimie raz w miesiącu od 13 maja do 13 października 1917 roku. Z objawieniami fatimskimi i ich historią związane są fascynujące fakty, wciąż niestety mało znane lub zapomniane. Przypominamy kilka z nich.

Cud słońca, którego świadkami były dziesiątki tysięcy ludzi. Małe dzieci, którym w odległej portugalskiej wiosce objawiała się Maryja. Matka Boża przekazała im trzy tajemnice fatimskie. Dwie z nich zostały upublicznione w 1941 roku, trzecia zaś na ujawnienie czekała aż do 2000 roku. Te fakty są powszechnie znane. Ale co właściwie wydarzyło się na wzgórzach w środkowej Portugalii 105 lat temu? I jakie znaczenie ma to dla Kościoła w XXI wieku? Mija właśnie 105 lat odkąd trojgu pastuszkom ukazała się Matka Boża.

CZYTAJ DALEJ

Prezydent Andrzej Duda odznaczył George`a Weigela

2024-05-14 09:47

[ TEMATY ]

George Weigel

odznaczenie

Prezydent Andrzej Duda

Marek Borawski/KPRP

Prezydent Andrzej Duda odznaczył Krzyżem Komandorskim Orderu Zasługi RP katolickiego pisarza, teologa i działacza społecznego George`a Weigela. Odznaczenie państwowe "za wybitne zasługi w działalności na rzecz kreowania pozytywnego wizerunku Polski w świecie" wręczone zostało podczas uroczystego spotkania w Pałacu Prezydenckim.

George Weigel to katolicki teolog, pisarz, działacz społeczny. Laureat dziewiętnastu doktoratów honoris causa, autor ponad trzydziestu książek i kilkuset artykułów o tematyce dotyczącej Kościoła katolickiego, prawa, teologii i nauk społecznych, stały komentator i analityk stacji telewizyjnej NBC w sprawach watykańskich. Autor bestsellera „New York Timesa” „Świadek nadziei”, będącego biografią św. Jana Pawła II oraz jej kontynuacji „Kres i początek”, w której wykazał kluczową rolę polskiego papieża w obaleniu komunizmu.

CZYTAJ DALEJ
Przejdź teraz
REKLAMA: Artykuł wyświetli się za 15 sekund

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję