Reklama

Niedziela Kielecka

Pomóżmy ratować zabytkowe nagrobki

Niedziela kielecka 44/2017, str. 1

[ TEMATY ]

cmentarz

kwestowanie

TD

Społeczna kwesta wspiera m.in. renowację nagrobków Cmentarza Starego

Społeczna kwesta wspiera m.in. renowację nagrobków Cmentarza Starego

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

W 2016 r. kwestującym na kieleckich cmentarzach udało się zebrać 54 tys. zł, choć w poprzednich latach wynik był nieco lepszy.

Organizatorzy, ufając, że będziemy pamiętać o miejscach, gdzie ostatecznie wszyscy się znajdziemy, apelują o troskę i hojność. Oto wyniki kwest z ostatnich lat: w 2008 r. zebrano ponad 49 tys. zł, w 2009 – ponad 54 tys. zł, w 2010 – ponad 75 tys. zł, w 2011 – ponad 76 tys. zł (był to najlepszy wynik w ostatnim dziesięcioleciu), w 2012 r. – ponad 66 tys. zł, w 2013 r. – 69 tys., w 2014 r. – 66 tys., w 2015 r. – 67 tys. zł.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Od kilku lat zbiórki kwestujących przy bramach cmentarnych i w alejkach nekropolii są wspierane podobnymi kwotami przez miasto Kielce, co pozwoliło już na wykonanie pełnej konserwacji kilkudziesięciu obiektów.

W 2017 r. poddano renowacji 15 pomników, w tym dwa duże – rodziny Taylorów i Rola-Różyckich, żeliwne – Łęckich, kamienne (miejsca spoczynku: Szymczykowskiej, Szuberta, Strójwąsa), ponadto wróciły na cokoły dwie klasyczne rzeźby ze stopów metali (nagrobki znaczone nazwiskami Rozlau i Kuchcińska).

Do ciekawszych pomników uratowanych w ostatniej dekadzie zaliczyć należy m.in.: grobowiec rodziny Porębskich z żeliwnymi tablicami, kamienny grobowiec rodziny Zeitheimów, nagrobek rodziny Huetów z rzeźbą Chrystusa, grób płk. Trzcińskiego, pomnik o. Kolumbina Tomaszewskiego.

W 2010 i 2011 r. konserwacji poddano łącznie 36 obiektów. W 2012 r. prace renowacyjne dotyczyły ponad 25 z nich, w tym wielu żeliwnych. W 2013 r. zajęto się grobami powstańców styczniowych (spoczywają w nich m.in. Kolanowski, Sieradzka, ks. Michalski, Szelągowski, Skarżyński), remontowano także nagrobki żeliwne w Białogonie. Naprawiono 9 nagrobków, z których upadły krzyże, ponadto prawdopodobny grób polskich żołnierzy Napoleona z 1809 r. oraz dwa groby rodziców prezydenta Artwińskiego – w sumie 30 ciekawych pomników nagrobnych.

Reklama

W 2014 r. konserwacji poddano 23 obiekty, w tym upadłe krzyże, zniszczone klapy grobowców. Uzupełniono też zniszczone ogrodzenia żeliwne oraz żeliwną piramidę na prawosławnym cmentarzu. W 2015 r. konserwacji poddano 15 obiektów, w tym na Cmentarzu Prawosławnym; pomnik żeliwny na Cmentarzu Białogońskim, a także wykonano częściową modernizację pomnika katyńskiego.

W sumie w latach 1993 – 2017 zabezpieczono i wykonano specjalistyczne prace konserwatorskie na ponad 375 zabytkowych pomnikach zrobionych z różnego rodzaju kamienia – z marmuru, granitu, wapienia lekkiego, piaskowca, ale także z żeliwa.

Coroczną kwestę przygotowują społecznie członkowie Stowarzyszenia Ochrony Dziedzictwa Narodowego razem z setkami kwestujących, którzy zbierają datki do specjalnych puszek. W ostatnich latach w kwestach uczestniczy ok. 250 dorosłych osób i ponad 600 uczniów z kieleckich gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych. To bardzo cenna i niezbędna pomoc, umożliwiająca przeprowadzenie zbiórek na konserwację zabytkowych pomników. W ciągu 25 lat kwestowało w sumie ok. 8 tys. osób. W tym roku osoby, które wielokrotnie pomagały jako wolontariusze w kwestowaniu, zostaną wyróżnione pamiątkowymi dyplomami.

Tegoroczna 3-dniowa kwesta jest zaplanowana w ponad 20 punktach kieleckich cmentarzy. Będzie ona prowadzona na cmentarzach: Starym, Nowym, Partyzanckim, Wojskowym i Prawosławnym, na Piaskach, Białogonie i na Cedzynie.

Specjaliści twierdzą, że Cmentarz Stary w Kielcach to unikat w skali kraju ze względu m.in. na ozdabianie nagrobków kunsztownymi żeliwnymi krzyżami, tablicami, ogrodzeniami odlewanymi w fabryce w Białogonie oraz nagromadzeniu pomników z piaskowca i cennych marmurów kieleckich, chęcińskich, pińczowskich i in. Na cmentarzu jest także dużo ciekawych kaplic z XIX wieku. Przyjmuje się, że nekropolia w Kielcach powstała ok. 1801-05 na terenie folwarku biskupiego Psiarnia. Spoczywają tutaj żołnierze napoleońscy, towiańczycy, powstańcy listopadowi i styczniowi, partyzanci, kapłani, zasłużeni obywatele miasta. Cmentarz był kilkakrotnie powiększany: w 1818, jak również w latach 1860 -62 i 1882-84. Jest ogrodzony murem, posiada także ciekawe zabytki przyrody, m.in. aleję kasztanowców przy ul. Ściegiennego. W 1980 r. kielecki cmentarz został wpisany do rejestru zabytków i podlega prawnej ochronie jako dobro kultury.

Wyrazem pamięci o zmarłych jest modlitwa w ich intencji oraz szacunek i troska wobec miejsca ich pochówku, słowem – o cmentarze. Zapoczątkowana w 1993 r. kwesta na rzecz ratowania kieleckiej nekropolii skutkuje renowacją zabytkowych nagrobków – i przykładem. Podobne kwesty jak w Kielcach odbywają się także w większych miastach diecezji, np. w Pińczowie, Jędrzejowie, Busku-Zdroju, Miechowie czy Chmielniku.

2017-10-25 12:06

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Czwarty cmentarz katyński

Niedziela szczecińsko-kamieńska 45/2012, str. 6

[ TEMATY ]

cmentarz

abp Grzegorz Ryś

Archiwum Stanisławy Bzymek

Uroczystości otwarcia cmentarza w Bykowni

Uroczystości otwarcia cmentarza w Bykowni

Tajne sowieckie cmentarzysko ofiar NKWD w Kijowie-Bykowni znajduje się w sosnowym lesie, tuż przy szosie wylotowej z Kijowa do Browar. Od 1937 r. z rozkazu Józefa Stalina NKWD rozpoczęło masowe egzekucje. „Wrogów komunizmu” rozstrzeliwano w więzieniach Kijowa, następnie przywożono ich potajemnie do bykowiańskiego lasu. Tam przez wiele lat, od 1937 do 1941 r., w bezimiennych jamach chowano ciała więźniów. Ukraińscy oraz polscy historycy przypuszczają, że w Bykowni może być pogrzebanych około 20-30 tys. ludzi. W masowych grobach pochowano: Ukraińców, Polaków, Rosjan i inne narodowości Związku Sowieckiego. Po wojnie władze ZSSR starały się intensywnie zacierać ślady swojej zbrodni. W 1971 r. KGB przeprowadził na tym obszarze prace porządkowo-ekshumacyjne, podczas, których rozkopał ponad 200 masowych grobów i „wyczyścił” z ważnych dokumentów uniemożliwiających identyfikację zamordowanych osób. Podczas kolejnych badań w 1987 r. rozkopano i celowo zniszczono masowe groby następnie na teren cmentarza nawieziono kilka tysięcy metrów kubicznych piasku i próchnicy, podnosząc teren cmentarzyska o 1,2 m, do 2,5 m. W ten sposób usiłowano zamaskować ślady mogił. Tak starano zatrzeć prawdę o masowej zbrodni stalinowskiej. Po odzyskaniu przez Ukrainę niepodległości wybudowano przy drodze do Browar pamiątkowy pomnik. Wzdłuż drogi leśnej do cmentarzyska na jej poboczach ustawiono pamiątkowe głazy z wyrytymi krzyżami oraz inskrypcjami w języku ukraińskim. Swoistymi nagrobkami w lesie stały się wysokie sosny ozdobione ręcznikami i niewielkimi tabliczkami. Dla nas, Polaków, las w Bykowni stał czwartym cmentarzem katyńskim, miejscem pochówku ofiar zbrodni katyńskiej, rozstrzelanych na mocy rozkazu Stalina z 5 marca 1940 r. W latach 2001-2012 podczas wspólnych polsko-ukraińskich badań odkryto w lesie bykowiańskim szczątki Polaków z „listy ukraińskiej”, na której znajduje się 3435 obywateli polskich zamordowanych przez NKWD na Ukrainie. Są to wysocy rangą oficerowie Wojska Polskiego, Korpusu Ochrony Pogranicza, policjanci, przedstawiciele wymiaru sprawiedliwości, funkcjonariusze Straży Więziennej i Straży Granicznej, urzędnicy administracji rządowej i samorządowej, a także osoby cywilne, aresztowani przez sowieckich oprawców na polskich Kresach po 17 września 1939 r.

CZYTAJ DALEJ

Abp Galbas: diecezja sosnowiecka jest do obsiania, a nie do zaorania

2024-05-08 17:47

[ TEMATY ]

diecezja sosnowiecka

bp Artur Ważny

Abp Adrian Galbas

Dominik Pyrek/diecezja.sosnowiec.pl

„Diecezja sosnowiecka nie jest do zaorania, tylko do nieustannego obsiewania” - powiedział abp Adrian Galbas w środę podczas obrzędu kanonicznego objęcia diecezji sosnowieckiej przez bp. Artura Ważnego. Uroczystość oraz podpisanie stosownych dokumentów miało miejsce w katedrze w Sosnowcu.

Abp Adrian Galbas zaznaczył, że Kościół sosnowiecki ma przed sobą przyszłość, „choć niektórzy specjaliści od wszystkiego uważają, że tak nie jest”.

CZYTAJ DALEJ

Wielki protest rolników w Warszawie

2024-05-10 11:56

[ TEMATY ]

protest

o. Waldemar Gonczaruk CSsR

Na dziś NSZZ „Solidarność” oraz NSZZ Rolników Indywidualnych „Solidarność” zapowiedziały manifestację w Warszawie w ramach protestu przeciwko unijnemu Zielonemu Ładowi i niewypełnieniu przez rząd Donalda Tuska obietnic wobec polskiej wsi. Związkowcy mają zbierać podpisy pod petycją o referendum w sprawie przyjęia unijnego programu Zielonego Ładu.

W mediach społecznościowych pojawiają się nagrania, które dokumentujące przyjazd protestujących rolników do stolicy.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję